Όσκαρ Νιμάγερ: Μια φουτουριστική σφαίρα αλλάζει την όψη ενός παλιού εργοστασίου


Aφιέρωμα στον πατριάρχη της μοντέρνας αρχιτεκτονικής κι ένα από τα τελευταία του σχέδια «Η σφαίρα Νιμάγιερ» που πήρε σάρκα και οστά στη Λειψία της Γερμανίας.


«Η σημαντικότερη κατάκτηση για έναν αρχιτέκτονα, είναι να κάνει αυτό που του αρέσει και όχι ό,τι αρέσει στους άλλους. Εγώ ακολουθώ αυτό το μονοπάτι». 

Αυτά ήταν τα λόγια αλλά και η συνταγή του Όσκαρ Νιμάγερ, του πατριάρχη της μοντέρνας αρχιτεκτονικής που πέθανε το 2012, σε ηλικία 104 ετών στο Ρίο Ντε Τζανέιρο.

Οι διδασκαλίες του Νιμάγερ είναι βίβλος της αρχιτεκτονικής και τα σχέδιά του για μερικά από τα πιο διάσημα ανά τον κόσμο κτίρια εμβληματικά. Ο ίδιος κατάφερε οι πελώριες κατασκευές του, με τις γιγάντιες καμπύλες και τα τόξα τους να θυμίζουν την αρμονία της φύσης, τον αισθησιασμό της καμπύλης του ανθρώπινου σώματος.

Η κληρονομιά του είναι μερικά από τα πιο μοντέρνα κτίρια του 20ου αιώνα, αρχής γενομένης από τα κυριότερα κυβερνητικά κτίρια στην Μπραζίλια, τη χώρα του στη δεκαετία του ’60. Χάρη στον τολμηρό φουτουριστικό σχεδιασμό του, η πόλη έγινε το σήμα κατατεθέν στην πορεία της Βραζιλίας προς το μέλλον και είδωλο της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Καθόλου τυχαία ο ίδιος είχε πει κάποτε ότι η επινόηση της αρχιτεκτονικής φόρμας προήλθε από τις καμπύλες των γυναικών της πατρίδας του:

«Οι καμπύλες των γυναικών είναι σαν τις καμπύλες στην αρχιτεκτονική μου, έχουν κάτι από τις πλαγιές των βουνών. Αυτό βλέπω και αυτό είναι που με ενδιαφέρει», έλεγε ο Νιμάγιερ.


Η γνωριμία του με τον άλλο μεγάλο της αρχιτεκτονικής τον Λε Κορμπιζιέ και η συνεργασία τους σφράγισε την ανέγερση του κτιριακού συγκροτήματος του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη. Ακούραστος δημιουργός αρχιτεκτονικών ιδεών και σχεδίων συμμετείχε σε νέες μελέτες μέχρι και λίγο πριν το θάνατό του ενώ υπολογίζεται ότι σχεδίασε περίπου 600 κτίρια σε όλο τον κόσμο. Οι καμπύλες γραμμές χαρακτηρίζουν τις αρχιτεκτονικές του δημιουργίες και τον ιδιαίτερο σχεδιασμό του, προσδίδοντας στα άψυχα κτίρια πνοή και κίνηση.

Από τον καθεδρικό ναό της Μπραζίλιας σε σχήμα κορώνας έως την κυματοειδή έδρα του Κομμουνιστικού Κόμματος στο Παρίσι και το «αιωρούμενο» πάνω σε υποτυπώδη βάση «πιατάκι» του μουσείου μοντέρνας τέχνης του Νιτερόιτ, στο Ρίο Ντε Τζανέιρο, όλα τα έργα του Νιμάγιερ αποκαλύπτουν την προσήλωσή του στις κυκλικές και ελικοειδείς μορφές που αντιγράφει από τη φύση.



Ένα από τα τελευταία του σχέδια «Η σφαίρα Νιμάγιερ» πήρε σάρκα και οστά στη Λειψία της Γερμανίας, σε ένα βιομηχανικό συγκρότημα στην περιοχή του Plagwitz, στην άκρη ενός εργοστασίου του 19ου αιώνα που χρησιμοποιείται από την Kirow, μια εταιρεία τραμ και κατασκευαστής γερανών, με θέα στην πόλη.

Το 2011, ένα χρόνο πριν από το θάνατό του, ο Νιμάγερ προσεγγίστηκε από τον Ludwig Koehne, ιδιοκτήτη του εργοστασίου Kirow στη Λειψία, για να κατασκευάσει μια επέκταση μιας καντίνας του εργοστασίου. Μετά τον θάνατο του Νιμάγερ το 2012, τα σκίτσα του αναπτύχθηκαν από τον βοηθό του Jair Valera.


Το έργο τελικά εκτελέστηκε και η φουτουριστική καντίνα σε σχήμα σφαίρας από λευκό σκυρόδεμα και γυαλί είναι η πιο μοντέρνα και ανατρεπτική δομή που θα μπορούσε να ταιριάξει δίπλα στο παραδοσιακά χτισμένο εργοστάσιο. Τα δύο ημισφαίρια της κατασκευής φιλοξενούν ένα εστιατόριο και μπαρ. «Στον Νιμάγερ άρεσε στην ιδέα να δημιουργήσει ένα κτίριο που θα ωφελούσε τους εργαζόμενους και το στοιχείο της έκπληξης που έρχεται με την εμφάνιση μιας τέτοιας φουτουριστικής δομής στην καρδιά ενός βιομηχανικού χώρου», λέει ο ιδιοκτήτης του εργοστασίου. «Η συγχώνευση της τέχνης και της τεχνολογίας μέσω της σφαίρας του Νιμάγερ θέτει νέα πρότυπα στην αρχιτεκτονική στον ολοένα και περισσότερο ψηφιακό κόσμο μας».





Αργυρώ Μποζώνη
Πηγή: elculture.gr