Της Στεφανίας Σούκη
Είναι η μεγαλύτερη- εκτός του τουριστικού real estate- και πλέον καινοτόμος επένδυση που δρομολογείται, με ιδιωτικά κεφάλαια, αυτή την στιγμή στην «καρδιά» του κέντρου της Αθήνας, με στόχο να φέρει αέρα σύγχρονων μεγαλουπόλεων στην ελληνική πρωτεύουσα.
Μέσα σε 10.000 τ.μ., παντρεύοντας ιστορία σχεδόν 140 ετών με τη σύγχρονη αρχιτεκτονική και σε μία προσπάθεια διάσωσης ενός από τα λίγα εναπομείναντα διατηρητέα «στολίδια» του κέντρου, η εφοπλιστική οικογένεια Προκοπίου, από τους πλέον γνωστούς επενδυτές της εγχώριας αγοράς real estate, θέλει να δημιουργήσει στην οδό Σταδίου 50 την πρώτη μεγάλη θερμοκοιτίδα για επιχειρήσεις και χώρους πολλαπλών χρήσεων για εργασία, συν-εργασία και αναψυχή μέσα από μία επένδυση συνολικού ύψους 10 εκατ. ευρώ.
Είναι η πρώτη φορά, όπου γίνεται μία συντονισμένη προσπάθεια για ένα ερειπωμένο, αλλά «ιστορικό διατηρητέο μνημείο και έργο τέχνης», όπως είναι το Μέγαρο Αθηνογένους, να μεταμορφωθεί σε έναν απόλυτα σύγχρονο χώρο, με βάση τις διεθνείς τάσεις και μάλιστα εκτός της ...πεπατημένης, ήτοι της μετατροπής του σε ξενοδοχείο (σ.σ. ακολουθώντας την επενδυτική φρενίτιδα εσχάτως στον κλάδο λόγω της ανόδου του τουρισμού της Αθήνας) ή πολυκατάστημα.
Το φιλόδοξο εγχείρημα, που παρουσιάζει το newmoney.gr, έχει πολλά κοινά στοιχεία με το αντίστοιχο που ξεκίνησε η αμερικανική We Work μόλις στις αρχές της δεκαετίας που διανύουμε, όταν η κατάρρευση της αγοράς ακινήτων και η πτώση των τιμών, στην μετά την Lehman Brothers εποχή, έφερε τη μεγάλη ευκαιρία για τους ιδρυτές της: Ηταν το 2010 όταν οι Adam Neumann και Miguel Mc Kelvey δημιούργησαν, ακριβώς λόγω των χαμηλότερων ενοικίων, στη Νέα Υόρκη τους πρώτους, υπερσύγχρονους τεχνολογικά αλλά και πιο ''ανθρώπινους'' χώρους εργασίας για μεμονωμένους εργαζομένους, ελεύθερους επαγγελματίες, μικρές επιχειρήσεις, startups, αλλά και μεγαλύτερες εταιρείες. Σήμερα η We Work, με μία αξία άνω των 20 δισ. δολαρίων, έχει πλέον επεκταθεί σε 58 πόλεις σε όλο τον κόσμο σε Αμερική, Ευρώπη και Ασία, ενώ πολύ πρόσφατα, μόλις τον περασμένο Αύγουστο, εξασφάλισε μία συμφωνία αξίας 4,4 δισ. δολαρίων για την είσοδο της ιαπωνικής Softbank και του Vision Fund της τελευταίας τόσο στο μετοχικό κεφάλαιο της μητρικής, αλλά και σε τρείς θυγατρικές (WeWork China, WeWork Japan και WeWork Pacific) για περαιτέρω επέκταση στην Ασία.
«Κάνουμε πιο ανθρώπινη την εργασία», «επανεισάγουμε τη συνεργασία, την έμπνευση και τη γενναιοδωρία στην καθημερινή δουλειά» είναι μερικά μόνο από τα μότο των Αμερικανών, οι οποίοι, ειδικά όσον αφορά την ευρωπαϊκή αγορά έχουν επεκταθεί στις αγορές του Ηνωμένου Βασιλείου- το Λονδίνο και το Μάντσεστερ, το Παρίσι, το Αμστερνταμ, το Βερολίνο, τη Φραγκφούρτη και το Αμβούργο, τη Βαρκελώνη και τη Μαδρίτη.
Το Μέγαρο Αθηνογένους
Στην Αθήνα, «από το ...μαξιμαλισμό των μεγάλων παρεμβάσεων στο κέντρο, χωρίς τελικά να γίνεται τίποτα, πολλές μικρότερες, μεμονωμένες επενδυτικές πρωτοβουλίες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις ώστε να γίνει η απαραίτητη μόχλευση και να συμπαρασύρουν τους μικρότερους ιδιοκτήτες, αλλά και τους ίδιους του φορείς του Δημοσίου σε μικρότερες παρεμβάσεις που θα ανεβάσουν σιγά σιγά την ευρύτερη περιοχή», σχολιάζουν χαρακτηριστικά στο newmoney.gr στελέχη τoυ εγχώριου real estate που παρακολουθούν από κοντά το νέο project του Γ. Προκοπίου.
«Ο ρόλος των επενδυτών δεν είναι μόνο να βλέπουν αλλά και να δημιουργούν οι ίδιοι τις προοπτικές. Τα νέα ξενοδοχεία που έχουν δημιουργηθεί την τελευταία διετία κι εξακολουθούν να δημιουργούνται με αμείωτους ρυθμούς, γύρω από το Σύνταγμα, την Μητροπόλεως, αλλά και πλέον την Ομόνοια και την Πλατεία Καραϊσκάκη οδηγούν προς αυτή την κατεύθυνση ωστόσο δεν μπορούν από μόνα τους να φέρουν την ...άνοιξη στην πολύπαθη -τα τελευταία χρόνια της κρίσης και όχι μόνο- και κουρασμένη, ελληνική πρωτεύουσα, όπου το 85% των κτιρίων χρήζει εκσυγχρονισμού λόγω παλαιότητας. Χρειάζονται κι άλλα καινοτόμα projects που θα φέρουν νέο κόσμο να κατοικήσει εκ νέου το κέντρο και πλέον, η πτώση των τιμών, λόγω της κρίσης (και) στην αγορά ακινήτων, φαίνεται να δημιουργεί πιο ώριμες συνθήκες».
Οσον αφορά το διατηρητέο επί της Σταδίου 50, είναι αυτή την στιγμή ένα από τα παλιά «στολίδια» της οδού που παραμένουν εγκαταλελειμμένα για μακρά περίοδο, πλέον, δεκαετιών με ορατό πλέον τον κίνδυνο κατάρρευσης. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στη σχετική μελέτη που έχει κατατεθεί στο υπουργείο Πολιτισμού «παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα τα οποία χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης, αφού το μνημείο πρέπει να στερεωθεί και να αποκατασταθεί όσο το δυνατόν ταχύτερα για να μην καταρρεύσει. Παράλληλα, χρήζει και μιας συνολικότερης εκσυγχρονιστικής αντιμετώπισης κατά τρόπο που να το αναβιώσει και να επανακτήσει τη χαμένη θέση του στο κτισμένο περιβάλλον του ιστορικού κέντρου της πρωτεύουσας. Η βιωσιμότητα μιας τέτοιας αντιμετώπισης υπαγορεύει την ανέγερση ενός νέου κτιριακού όγκου στο πίσω μέρος του οικοπέδου δημιουργώντας με το Μ. Αθηνογένους ένα δυναμικό κτιριακό σύνολο στον αστικό ιστό του κέντρου της πόλης, αναδεικνύοντας τον αρχιτεκτονικό της πλούτο».
Οι τελευταίες εξελίξεις έχουν να κάνουν με το «πράσινο φως» που έδωσε μέσα στο καλοκαίρι το υπουργείο Πολιτισμού για την (αρχιτεκτονική, στατική και ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων) μελέτη αποκατάστασης του Μεγάρου αλλά και την αρχιτεκτονική προμελέτη κατασκευής νέου πολυώροφου κτιρίου στην ιδιοκτησία επί της οδού Σταδίου 50, των εταιρειών KOROVINA Ent. Co.Ltd, APURE Ent. Co.Ltd, BOYACA Ent. Co.Ltd, LAGADIA Ent. Co.Ltd..
Συμπληρωματικά, το υπουργείο Πολιτισμού ενέκρινε και τη μελέτη συντήρησης του ζωγραφικού διακόσμου και των διακοσμητικών στοιχείων της όψης του διατηρητέου κτιρίου. Επόμενο βήμα τώρα είναι η έγκριση των ειδικών όρων δόμησης από το υπουργείο Περιβάλλοντος, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την οικοδομική άδεια για το δεύτερο έργο του Γ. Προκοπίου στην οδό Σταδίου, αφού το πρώτο, η αποκατάσταση του έτερου διατηρητέου στον αριθμό 26, που φιλοξενούσε κατά το μακρινό παρελθόν το κατάστημα ΑΚΡΟΝ Ιλιον Κρυστάλ προχωρά εντός χρονοδιαγράμματος, με έναν προϋπολογισμό ύψους 4 εκατ. ευρώ και στόχο να παραδοθεί εντός του 2018, διατηρώντας την παλιά χρήση του πολυκαταστήματος.
Επί της οδού Σταδίου 50, το νέο κτίριο που θα κατασκευαστεί θα πρέπει να ανταποκρίνεται με τον καλύτερο τρόπο σε μια σειρά πολύπλευρων και δύσκολων απαιτήσεων όπως το «να συνδιαλέγεται», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στη σχετική μελέτη «με ένα διαχρονικό “έργο τέχνης”, με όρους σεβασμού και ανάδειξης, να συνδέεται οργανικά με το υπάρχον κτίριο και να ενταχθεί σε ένα υποβαθμισμένο κτισμένο περιβάλλον, ανάμεσα σε παλιές μεσοτοιχίες και εγκαταλελλειμένες πίσω όψεις». Οι γενικές αρχές για το σχεδιασμό του νέου κτιρίου βασίζονται, μεταξύ άλλων, στην εξασφάλιση επαρκούς ισόγειου, υπαίθριου χώρου/αυλής ανάμεσα στα δύο κτίρια, την εξασφάλιση ανεμπόδιστης κυκλικής ροής στον περιβάλλοντα χώρο του Μεγάρου από τις δύο στοές του, την εξασφάλιση ενιαίας οργανικής λειτουργίας των δύο κτιρίων αλλά και της ανεμπόδιστης κίνησης/πρόσβασης των ΑΜΕΑ σε όλους τους χώρους, ενώ θα υπάρχει πλήρης και ανεμπόδιστη κίνηση όλων των χρηστών στα δύο κτίρια, με επίκεντρο την πλατεία που διαμορφώνεται μεταξύ τους.
Η ιστορία
Η ιστορία του Μεγάρου Αθηνογένους πάει πίσω στον 19ο αιώνα, την περίοδο μεταξύ 1875- 1880 οπότε και οικοδομήθηκε βάσει σχεδίων ξένου αρχιτέκτονα που εργαζόταν στην Ελλάδα (υπάρχει διχογνωμία εάν πρόκειται για τον Πιάτ ή τον Εζέν Τρουμπ, ενώ σχέδιο κάτοψης έχει εντοπιστεί και στο αρχείο Ziller). Το κτίριο ανήκε στην παλιά αθηναϊκή οικογένεια Αθηνογένους και στα τέλη του 19ου αιώνα στέγασε για ένα διάστημα την Οθωμανική Τράπεζα (Banque Ottomane de Change et de Valeurs), ένα από τα σημαντικότερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της εποχής.
Το Mέγαρο Αθηνογένους είναι το μόνο κτίριο που επιβίωσε από μια άτυπη «τριλογία» που σχημάτιζε με τα Μέγαρα Βούρου (Σταδίου και πλατεία Συντάγματος, εκεί όπου βρίσκεται σήμερα το ξενοδοχείο Athens Plaza) και Σκουλούδη (εκεί όπου χτίστηκε αργότερα το ξενοδοχείο King George, επίσης στο Σύνταγμα). Τα τρία κτίρια κατοικιών, ισάριθμων επιφανών ανδρών της νεοσύστατης, τότε, αθηναϊκής αστικής τάξης, που εκπροσωπούσαν το ομογενειακό κεφάλαιο, χτίστηκαν στις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα και εμφανίζουν συγγενή μορφολογία, ένα κράμα αττικού κλασικισμού με πολλές γαλλικές νεομπαρόκ επιρροές.
Από το 1971 έως το 2008, το Μ. Αθηνογένους βρισκόταν σε κατάσταση ερείπωσης: Το 1971 το κτίριο περιήλθε σε ερειπιώδη κατάσταση στην Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία, ενώ το 1977, ύστερα από καταιγίδα, παρουσίασε σοβαρές ζημιές και μεγάλα τεμάχια ακόμη και από την πρόσοψη και τους εσωτερικούς χώρους κατέπεσαν. Μετά την καθαίρεση των επικίνδυνων τμημάτων και τις προσωρινές στερεώσεις και υποστυλώσεις, σύμφωνα με τις οδηγίες της Πολεοδομίας, στο σεισμό του 1981 προκλήθηκαν νέες σοβαρές ζημιές, με αποτέλεσμα το κτίριο να κριθεί από άποψη δομική και στατική ως επικίνδυνο, ενώ με Προεδρικό Διάταγμα του ίδιου έτους καθορίστηκαν ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης του οικοπέδου επί της οδού Σταδίου 50.
Το 1995, το κτίριο χαρακτηρίστηκε «ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο και έργο τέχνης, γιατί αποτελεί αξιολογότατο δείγμα νεοκλασικού αρχοντικού, με εναρμόνιση στοιχείων ρυθμού Μπαρόκ, σημαντικό για την εξέλιξη της ιστορίας της αρχιτεκτονικής της Αθήνας», μετά από την κατά πλειοψηφία γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεοτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού. Ενα ακόμη «χτύπημα», το τελευταίο για το διατηρητέο, το οποίο όπως προαναφέρθηκε, κινδυνεύει σήμερα με κατάρρευση, υπήρξε η πυρκαγιά που κατέστρεψε το εσωτερικό του το Μάϊο του 2004. Το 2008, μετά από αίτημα των νέων ιδιοκτητών, συγκροτήθηκε Επιτροπή για να εξετάσει και να εισηγηθεί σχετικά με το διατηρητέο κτίριο, ενώ βασικό μέλημα ήταν -και παραμένει- η προστασία του έργου τέχνης και η συνολική αντιμετώπιση της ιδιοκτησίας με τρόπο βιώσιμο και αποδοτικό προς την πόλη.
newmoney.gr
