Η εξοικονόμηση ενέργειας είναι πλέον στόχος σε κάθε τομέα δραστηριότητας του ανθρώπου. Ο φυσικός φωτισμός αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα ο οποίος με το σωστό σχεδιασμό μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τόσο στην εξοικονόμηση ενέργειας όσο και στην καλύτερη διαβίωση των χρηστών.
Στόχος της μελέτης για την αξιοποίηση του φυσικού φωτισμού στα πλαίσια ενεργειακής αναβάθμισης υφιστάμενων κτιρίων είναι η εξασφάλιση της επαρκούς ποσότητας φωτισμού, η αποφυγή του φαινόμενου της θάμβωσης εντός του χώρου με παράλληλη οπτική επαφή με το εξωτερικό περιβάλλον.
Το πρόβλημα το οποίο καλείται να αντιμετωπίσει ο μελετητής είναι η κατανομή φυσικού φωτισμού λόγω των αυξημένων επιπέδων φωτισμού κοντά στα εξωτερικά ανοίγματα και η μη γραμμική μείωσή του εξαιτίας του βάθους του εσωτερικού χώρου. Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, μέσω διαφόρων προγραμμάτων είναι δυνατή η βελτιστοποίηση του φωτισμού με την εκτίμηση των επιπέδων φυσικού φωτισμού σε ωριαία βάση σε συνδυασμό με την περιοχή στην οποία βρίσκεται το εξεταζόμενο κτίριο και την επεξεργασία των μετρολογικών δεδομένων που συλλέγονται επί πολλά χρόνια. Με βάση τα παραπάνω, μπορεί να εκτιμηθεί το χρονικό διάστημα στο οποίο τα επίπεδα φωτισμού είναι μεγαλύτερα από αυτά που απαιτούνται λόγω της χρήσης του χώρου, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας με μειωμένη χρήση του τεχνητού φωτισμού το διάστημα αυτό.
Επιπρόσθετα η εκμετάλλευση του φυσικού φωτισμού σε υφιστάμενες κατασκευές μπορεί να επιτευχθεί με τους παρακάτω τρόπους:
- Αύξηση της επιφάνειας των εξωτερικών ανοιγμάτων.
- Αντικατάσταση των υαλοπινάκων με στόχο την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη διαπερατότητα.
- Αντικατάσταση των προφίλ των κουφωμάτων με μικρότερα αλλά με θερμομονωτικές ιδιότητες.
- Τοποθέτηση συστημάτων φυσικού φωτισμού (ράφια φωτισμού, ανακλαστικές περσίδες κουφωμάτων, φωτοσωλήνες) τα οποία έχουν τη δυνατότητα να «μεταφέρουν» το φυσικό φως σε μεγαλύτερο βάθος στον εσωτερικό χώρο σε συνδυασμό με το βαθμό ανελαστικότητας της οροφής του χώρου.
Τέλος, πολύ σημαντικός παράγοντας στη βελτίωση του ποσοστού φυσικού φωτισμού ενός κτιρίου είναι και η αρχιτεκτονική διαμόρφωση των εσωτερικών χώρων, τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν και τα χρώματα τα οποία θα επιλεχθούν από τον μελετητή.
Συνοπτικά προτείνονται τα παρακάτω:
- Τοποθέτηση χαμηλών διαχωριστικών (π.χ. σε περίπτωση χώρου γραφείων)
- Κατασκευή φεγγιτών στους εσωτερικούς διαδρόμους των κτιρίων με στόχο τον έμμεσο φυσικό φωτισμό σε μεγαλύτερο βάθος.
- Υπερύψωση των ψευδοροφών κυρίως αυτών που εμποδίζουν τα εξωτερικά υαλοστάσια.
- Χρωματισμός με ανοιχτόχρωμες αποχρώσεις των εσωτερικών χώρων με στόχο την αύξηση της ανελαστικότητας.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω και με την προσαρμογή του συστήματος τεχνικού φωτισμού μέσω αισθητήρων σύζευξης φυσικού – τεχνικού φωτισμού επιτυγχάνεται σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας η οποία μπορεί να ξεπεράσει, σε ορισμένες περιπτώσεις, και το 50% της κατανάλωσης ενέργειας για τον ηλεκτροφωτισμό. Με την τοποθέτηση αισθητήρων φωτισμού σε κάθε φωτιστικό μειώνεται το κόστος εγκατάστασης και παρέμβασης στο σύστημα φωτισμού του κτιρίου και επιτυγχάνεται εξοικονόμηση ενέργειας στα φωτιστικά σώματα που είναι κυρίως κοντά σε εξωτερικά ανοίγματα.
Τα στελέχη της «Delta Engineering -Σύμβουλοι Μηχανικοί», μέλος του Ομίλου «Σαμαράς και Συνεργάτες», βρίσκονται στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληροφορία ή διευκρίνιση για τα παραπάνω θέματα, εφαρμόζοντας και αξιοποιώντας όλες τις κατάλληλες τεχνικές και πρακτικές για το βέλτιστο σχεδιασμό των έργων σας.
Επιμέλεια Κειμένου: Κακαρούδης Κωνσταντίνος | Διπλ. Αρχιτέκτων Μηχανικός, | Διευθυντής Τομέα Μελετών Εφαρμογής Τεχνικών Έργων
Πηγή: Δούλος Λ. (2013).Τεχνολογία φωτισμού και σύνδεση με την παραγωγή, Τόμος Γ, Ορθολογική σχεδίαση εγκαταστάσεων φωτισμού και εξοικονόμηση ενεργείας. Πάτρα, Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.
