Και τα 118 προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης της ΕΕ είναι τώρα έτοιμα να ξεκινήσουν, με προϋπολογισμό 99,6 δισ. ευρώ.
Η σημερινή έγκριση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) της Ελλάδας σηματοδοτεί το τέλος της διαδικασίας έγκρισης του συνόλου των 118 προγραμμάτων για την περίοδο 2014-2020.
Με 99,6 δισ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ),και επιπλέον 60,6 δισ. ευρώ από τη συγχρηματοδότηση εκ μέρους των εθνικών και περιφερειακών δημοσίων ταμείων ή ιδιωτικών επενδύσεων, τα ΠΑΑ θα βοηθήσουν τις ευρωπαϊκές αγροτικές περιοχές και κοινότητες να αντιμετωπίσουν τις τρέχουσες οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές προκλήσεις και να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που θα ανακύψουν.
Επισημαίνοντας αυτό το ορόσημο, ο Επίτροπος Phil Hogan δήλωσε τα εξής: «Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης αφορά τις θέσεις εργασίας, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα στην αγροτική Ευρώπη. Ο στόχος είναι να δοθεί στις αγροτικές περιοχές και κοινότητες η δυνατότητα να ανταποκριθούν στο ευρύ φάσμα προκλήσεων και ευκαιριών που καλούνται να αντιμετωπίσουν τον 21ο αιώνα: προκλήσεις και ευκαιρίες οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές. Με έξυπνες και στρατηγικές επενδύσεις, τα ΠΑΑ θα αποτελέσουν την κινητήρια δύναμη για την ανανέωση των γενεών και θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για την άνθηση της οικονομίας, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος στις αγροτικές περιοχές. Με την COP 21 να διεξάγεται αυτή τη στιγμή στο Παρίσι, η έμφαση πέφτει αναπόφευκτα στην αντιμετώπιση της σημαντικής κλιματικής πρόκλησης και το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης.»
Οι κατ' εξοχήν αγροτικές περιοχές αντιπροσωπεύουν το 52 % της επικράτειας της ΕΕ και έχουν πληθυσμό 112,1 εκατ. ατόμων. Οι περιφέρειες αυτές διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν αντικατοπτρίζουν πολλές διαφορετικές περιστάσεις. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στα κράτη μέλη προκειμένου η στήριξη να είναι πιο στενά προσαρμοσμένη στις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε περιφέρειας ή χώρας και γι' αυτό χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη έμφαση στην επικουρικότητα. Με τον τρόπο αυτό, τα κράτη μέλη μπορούν να οικοδομήσουν τα δικά τους εθνικά ή περιφερειακά προγράμματα, που θα αντανακλούν αυτές τις ιδιαιτερότητες, με βάση τουλάχιστον τέσσερις από τις έξι κοινές προτεραιότητες: γνώση και καινοτομία, ανταγωνιστικότητα, καλύτερη οργάνωση της τροφικής αλυσίδας, διατήρηση των οικοσυστημάτων, αποδοτική χρήση των πόρων και κοινωνική ένταξη. Οι προτεραιότητες αυτές αντανακλούν επίσης τον βαθμό στον οποίο η χρηματοδότηση μέσω των ΠΑΑ έχει θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία εν γένει και όχι μόνο στις γεωργικές και τις άλλες αγροτικές κοινότητες.
Για παράδειγμα, οι πολωνικές αρχές αποφάσισαν να αφιερώσουν το ένα τρίτο της χρηματοδότησης των ΠΑΑ για την ενίσχυση της βιωσιμότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και της ανταγωνιστικότητας, με ένα πρόγραμμα που θα παρέχει επενδυτική στήριξη σε περίπου 200 000 γεωργικές εκμεταλλεύσεις και σε περισσότερες από 1 800 ομάδες παραγωγών, με στόχο τη δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας. Πολλά περιφερειακά προγράμματα, όπως εκείνα για την Πικαρδία ή την Κάτω Νορμανδία στη Γαλλία, περιλαμβάνουν τη στήριξη της εγκατάστασης νέων γεωργών.
Μία από τις πιο συχνές προτεραιότητες των εθνικών και περιφερειακών ΠΑΑ είναι η δράση για το κλίμα.
Για παράδειγμα, η Αυστρία κατένειμε το 71 % της στήριξής της στην καλύτερη διαχείριση των φυσικών πόρων και στην ενθάρρυνση των φιλικών προς το κλίμα γεωργικών πρακτικών, με στόχο η εκμετάλλευση του 83 % των γεωργικών εκτάσεων να γίνεται με συμβάσεις που υποστηρίζουν τη βελτίωση της βιοποικιλότητας και η εκμετάλλευση του 75 % των εκτάσεων να γίνεται με συμβάσεις που υποστηρίζουν τη βελτίωση της ποιότητας των υδάτων.
Ομοίως, η κεντρική προτεραιότητα του ΠΑΑ της Ιρλανδίας είναι η αποκατάσταση, η διατήρηση και η ενίσχυση των οικοσυστημάτων που συνδέονται με τη γεωργία και τη δασοκομία. Τα τρία τέταρτα της συνολικής χρηματοδότησης για την Ιρλανδία διατίθενται για την προτεραιότητα αυτή.
Η διασύνδεση των αγροτικών περιοχών και η ενίσχυση των υποδομών αποτελούν σημαντική προϋπόθεση για την ανταγωνιστικότητα. Στην Ιταλία, το ΠΑΑ της Καλαβρίας θα συμβάλει στην κοινωνική ένταξη και την οικονομική ανάπτυξη στις αγροτικές περιοχές προσφέροντας βελτιωμένες ευρυζωνικές υποδομές σε περίπου 48 % του αγροτικού πληθυσμού.
Ορισμένα από τα συνολικά προσδοκώμενα επιτεύγματα για την περίοδο 2014-2020 περιγράφονται αδρομερώς στο παρόν δελτίο. Η υλοποίηση και ο αντίκτυπος των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης παρακολουθούνται και αξιολογούνται λεπτομερώς. Τα πορίσματα είναι διαθέσιμα σε εκθέσεις που αναρτώνται στον δικτυακό τόπο της Επιτροπής.