Με ρύθμιση που προώθησε το υπουργείο Περιβάλλοντος και ψηφίστηκε στη Βουλή, ως τροπολογία – προσθήκη στο νομοσχέδιο για το κτηματολόγιο, τα «κληροτεμάχια», δηλαδή τα χωράφια που εδώ και δεκαετίες έχουν παραχωρηθεί από το κράτος σε αγρότες αποκλειστικά για γεωργική χρήση και εκμετάλλευση, εντάσσονται κανονικά, χωρίς άλλες διαφοροποιήσεις και περιορισμούς, στους κανόνες τής εκτός σχεδίου δόμησης, με τους ειδικούς όρους δόμησης και αρτιότητας, που ισχύουν σε κάθε περιοχή.
Πρόκειται για σημαντική εξέλιξη στους κανόνες τής εκτός σχεδίου δόμησης, πολεοδομικής εξομοίωσης των «κληροτεμαχίων», με τα εκτός σχεδίου γήπεδα. Η ρύθμιση αφ’ ενός μεν ανοίγει ένα νέο «παράθυρο» στην εκτός σχεδίου δόμηση, αφ’ ετέρου δε προβλέπει ενιαία αντιμετώπιση των εκτός ρυμοτομικών σχεδίων εκτάσεων, σύμφωνα με το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα του 1985. Στην ουσία ξεμπλοκάρουν οι διαδικασίες δόμησης των «κληροτεμαχίων», τόσο των παλαιών, διανομής προ του 2003, όσο και των νεότερων.
Σχετικά ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Στ. Καλαφάτης, αναφερόμενος στην προηγούμενη νομοθεσία και σε ερμηνευτικές εγκυκλίους, είπε στη Βουλή ότι «στην πορεία των χρόνων υπήρχαν διάφορες ερμηνείες και προβλήματα» για την πολεοδομική αντιμετώπιση των συγκεκριμένων εκτάσεων και ότι «για ένα διάστημα εκδόθηκαν άδειες με κενά και μετέπειτα έχουν παγώσει οι διαδικασίες».
Πρακτικά λοιπόν η νέα ρύθμιση αφορά εκατοντάδες χιλιάδες αγρότες, που έχουν παραχωρητήρια γεωργικής χρήσης και εκμετάλλευσης σε περιοχές όλης της χώρας, οι οποίοι θα μπορούν πλέον κανονικά, χωρίς να αντιμετωπίζονται κατά περίπτωση από τις πολεοδομικές υπηρεσίες, να εκδίδουν νόμιμη οικοδομική άδεια για να χτίσουν μικρές κατοικίες είτε βιοτεχνικές μονάδες, σταβλικές εγκαταστάσεις κ.λπ., πάντα με τους όρους τής εκτός σχεδίου δόμησης της περιοχής τους.
Είναι εντυπωσιακό ότι μια τέτοια ρύθμιση, μεγάλης κοινωνικής και πολεοδομικής εμβέλειας -όπως αποκαλύπτει επίσημη αλληλογραφία μεταξύ των υπουργείων Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης, αποτελεί ανοιχτό θέμα επί δεκαετίες -, ενώ έγινε νόμος του κράτους, πέρασε τελείως απαρατήρητη. Ο λόγος είναι ότι η ψήφιση της ρύθμισης στη Βουλή υπερκαλύφθηκε τόσο σε κοινοβουλευτικό όσο και σε πολιτικό και επικοινωνιακό επίπεδο από τις εξελίξεις της ΕΡΤ, της κυβερνητικής διάσπασης και του ανασχηματισμού.
Νομικοί και τεχνικοί παράγοντες, μιλώντας προς την «Ε» για τη νέα ρύθμιση, αναφέρουν ότι:
1.Οι κάτοχοι παραχωρητηρίων αγροτεμαχίων σε εκτός σχεδίου περιοχές είτε σε Ζώνες Οικιστικού ελέγχου (ΖΟΕ) με κανονική οικοδομική άδεια, ανάλογα με την αρτιότητα της περιοχής τους, η οποία κυμαίνεται συνήθως από 4 έως 8 στρέμματα, στα νησιά είναι μεγαλύτερη έως 12 στρέμματα και στην Αττική 20 στρέμματα, θα μπορούν να χτίζουν κατοικίες έως 200 τετραγωνικά μέτρα.
2.Οι κάτοχοι παραχωρητηρίων γεωργικής εκμετάλλευσης για ειδικούς σκοπούς, όπως για βιοτεχνικές μονάδες, αγροτικές εγκαταστάσεις κ.λπ., θα μπορούν να εκδίδουν οικοδομικές άδειες για να υλοποιήσουν τις εγκαταστάσεις για τις οποίες έγινε η παραχώρηση. Πράγμα που μέχρι τώρα εμπόδιζε η πολεοδομική αντιμετώπιση των «κληροτεμαχίων» ή οι πολεοδομίες αντιμετώπιζαν κατά περίπτωση.
3.Ανοίγει θέμα εφαρμογής της νέας ρύθμισης στην πράξη, επισημαίνουν οι ειδικοί και προβλέπουν την ανάγκη να ληφθούν μέτρα, ώστε να μη γίνουν υπερβολές και καταστρατηγήσεις. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι εξ αντικειμένου διευρύνεται η χρήση των παραχωρητηρίων και για άλλους σκοπούς, όπως η δόμηση.
Σημειώνεται ότι τα παραχωρητήρια κατά βάση αφορούν αποκλειστικά αγροτική χρήση και εκμετάλλευση, με προσδιορισμένα δικαιώματα μεταβίβασης για τους ίδιους σκοπούς. Επίσης ως επικίνδυνο σημείο επισημαίνονται οι κατατμήσεις των εκτάσεων και ότι πρέπει να τεθούν φραγμοί, ώστε η πολεοδομική εξομοίωση μεγάλων αγροτικών εκτάσεων να μην εξελιχθεί σε οικοπεδοποίησή τους, με τη μέθοδο των κατατμήσεων, σύμφωνα με τις αρτιότητες της κάθε περιοχής.
Του ΑΡΓΥΡΗ ΔΕΜΕΡΤΖΗ
Ελευθεροτυπία
