Πολύς λόγος άρχισε να γίνεται τελευταία και στη χώρα μας για την κυκλική οικονομία. Μια σημαντική προοπτική η οποία, αν και υιοθετήθηκε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες στο παρελθόν, στο λεξιλόγιό μας μπήκε πρόσφατα, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης. Αν και η αλήθεια είναι πως «η Αμερική έχει ανακαλυφθεί εδώ και καιρό», η χώρα μας ως συνήθως με τους δικούς της ρυθμούς, άρχισε δειλά-δειλά να συζητά οργανωμένα και αυτή την προτεραιότητα.
Το «γραμμικό» μοντέλο παίρνω - παράγω - καταναλώνω - πετάω έχει ξεπεράσει πλέον τα όριά του και δεν είναι βιώσιμο. Απεναντίας, το «κυκλικό» μοντέλο είναι δυνατόν να αποτελέσει μια αειφόρα παραγωγική προσέγγιση με στόχο την ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης φυσικών πόρων και πρώτων υλών, μέσω της μεγιστοποίησης των δυνατοτήτων αξιοποίησής τους. Η κυκλική οικονομία αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και κερδοφόρων επιχειρηματικών δράσεων στη χώρα μας μέσω της ορθολογικής διαχείρισης αποβλήτων. Υπάρχουν πολλαπλά πετυχημένα επιχειρηματικά παραδείγματα που μπορούμε να ακολουθήσουμε, από τη Δανία, τη Φιλανδία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες-εταίρους μας. Η ανάγκη να ακολουθήσουμε τέτοια παραδείγματα γίνεται επιτακτική, γνωρίζοντας ότι η Ελλάδα έχει καταβάλει σε πρόστιμα περίπου 104 εκατ. € από το 2015 μέχρι και σήμερα για κακή διαχείριση στερεών και υγρών αποβλήτων. Με τα χρήματα αυτά θα ήμασταν σε θέση να χρηματοδοτήσουμε άλλες πρωτοβουλίες που αλλάζουν την καθημερινότητα μας, π.χ. η επέκταση της ενταξιακής εκπαίδευσης για παιδιά με αναπηρίες ή η ενίσχυση του ολοήμερου σχολείου.
Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας γύρω από την κυκλική οικονομία μπορεί να επιτευχθεί μέσω και σχημάτων ΣΔΙΤ για τη δημιουργία απαραίτητων υποδομών χρησιμοποιώντας τεχνογνωσία από τις διαθέσιμες πετυχημένες πρακτικές. Επίσης, απαιτείται μεγαλύτερη συνοχή μεταξύ εργαλείων δημόσιας πολιτικής και περιφερειακών στρατηγικών στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας (π.χ. οικονομικά εργαλεία για τη ενίσχυση της αγοράς). Στην χώρα μας βρίσκουμε κάποια παραδείγματα που χρησιμοποιούν διάφορα ρεύματα αποβλήτων (π.χ. βιοαπόβλητα, βιομάζα, τρόφιμα, ελαστικά, λάδια κτλ), κάπως σπασμωδικά υπό το πρίσμα της κυκλικής οικονομίας. Ωστόσο, πρωτοβουλίες για την αξιοποίηση π.χ. ιπτάμενης τέφρας ή ερυθράς ιλύος ή ακόμα και ανάκτηση και επαναχρησιμοποίηση νερού σε ξηρές και άνυδρες περιοχές της χώρας μας, επιτρέψτε μου να τονίσω ότι δεν «υπάρχουν στο χάρτη».
Υπογραμμίζω ότι το βασικό συστατικό μιας ευρείας επιτυχημένης εφαρμογής αποτελεί η οικονομία κλίμακας για τη μείωση του κόστους μεταφοράς οποιουδήποτε απόβλητου. Και σε αυτό οι Ευρωπαίοι εταίροι μας εδώ και πολλά χρόνια έχουν δώσει τη λύση με δύο λέξεις «βιομηχανική συμβίωση» - η μια λέξη μάλιστα ελληνική «Symbiosis»-. Χαρακτηριστικά αναφέρω ότι οι Δανοί σε μια πόλη 16.000 (αντίστοιχου πληθυσμού με τα Γρεβενά) έχουν φτιάξει ένα βιομηχανικό πάρκο γύρω από μια μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο οποίο το απόβλητο της μιας εταιρίας είναι εισαγόμενο προϊόν σε μια άλλη και δεν πάει πραγματικά τίποτα χαμένο. Η γειτνίαση έχει μηδενίσει το οποιοδήποτε κόστος μεταφοράς.
Πρέπει ως κοινωνία να σταματήσουμε να σπαταλάμε τους πόρους μας. Απεναντίας πρέπει να κάνουμε προσπάθεια να τους επαναχρησιμοποιούμε. Ο τρόπος με τον οποίον διαχειριζόμαστε τα σκουπίδια μας, είναι ένας αξιόπιστος δείκτης του «πολιτισμικού» μας επιπέδου και ο σεβασμός στο περιβάλλον δεν είναι μόνο μια «αφηρημένη» υποχρέωσή μας απέναντι στις επόμενες γενεές. Αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία να κάνουμε τη ζωή μας καλύτερη. Πολλές φορές δέχομαι το ερώτημα τι παραπάνω έχουν άλλες χώρες σε σχέση με εμάς. Σίγουρα έχουν περισσότερη μεθοδικότητα, και ξεκάθαρες αποτελεσματικές κρατικές διαδικασίες ώστε να πετυχαίνουν τα αντίστοιχα αποτελέσματα…Πώς? Δε χρησιμοποιούν σε νευραλγικές θέσεις ανθρώπους μόνο με καλές προθέσεις...από αυτούς που έχουν καλές προθέσεις επιλέγουν σε όλα τα επίπεδα της διοίκησης και της καθημερινότητάς τους αυτούς που μπορούν να κάνουν σε κάθε θέση τη δουλειά σωστά.
Εν κατακλείδι θα ήθελα να τονίσω ότι είναι αναγκαίο να «αποδαιμονοποιηθούν» πετυχημένες τεχνολογίες που εφαρμόζονται σε άλλες χώρες και να δημιουργηθεί ανταγωνιστική αγορά κυκλικής οικονομίας στη χώρα μας. Πρωτίστως βέβαια, πρέπει ως κοινωνία να «αποδαιμονοποιήσουμε» την επιχειρηματικότητα και να «αποποινικοποιήσουμε» το κέρδος… Η χώρα μας σίγουρα αξίζει ένα καλύτερο επιχειρηματικό περιβάλλον και μπορεί και πολύ καλύτερα στο «περιβαλλοντικό επιχειρείν».
του Χρίστου Βλαχοκώστα
πηγή: epixeiro.gr
Όλες οι σημαντικές εξελίξεις στο e-mail σου από το ERGON blog!
