Αν υπάρχει ένα ρόφημα το οποίο "λατρεύεται" από εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, που η κατανάλωση του για τους πιο πολλούς από αυτούς έχει πάρει την μορφή ιεροτελεστίας και ταυτόχρονα γύρω του κινείται μια αγορά πολλών δισεκατομμυρίων, αυτό δεν είναι άλλο από τον καφέ.
Κάθε λεπτό σε όλο τον πλανήτη καταναλώνονται 2,3 εκατ. φλυτζάνια, ενώ όπως δείχνει η έρευνα του Euromonitor International, η πρώτη χώρα στον κόσμο σε κατανάλωση καφέ, δεν είναι άλλη από αυτή που θεωρείται και η μητέρα πατρίδα του, η Βραζιλία, με 839 φλυτζάνια ετήσια κατανάλωση ανά άτομο, το πενταπλάσιο από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
Ο καφές είναι το 4ο σε κατανάλωση ρόφημα παγκοσμίως με βάση την κατανάλωση, ενώ σε όλο τον κόσμο, οι λιανικές πωλήσεις ανέρχονται σε 83 δισ. δολάρια το χρόνο (στοιχεία 2017).
Οι αγορές διακρίνονται σε τέσσερα επίπεδα ή κατηγορίες ανάλογα με το βαθμό διείσδυσης της κουλτούρας του καφέ στην κοινωνία. Στο 1ο επίπεδο βρίσκονται οι χώρες που "ανακάλυψαν" τον καφέ και οι καταναλωτές υιοθετούν μαζικά τη χρήση του. Στο 2ο επίπεδο είναι οι χώρες που κατακλύζονται από καταστήματα διάθεσης καφέ και εκπαιδεύουν τον καταναλωτή σε πιο "premium" γεύσεις. Το 3ο επίπεδο έχει τις χώρες που αρχίζουν και δημιουργούν δική τους κουλτούρα καφέ και πρωτοπορούν προκειμένου να διαφέρουν από την υπόλοιπη αγορά, ενώ στο 4ο και τελευταίο επίπεδο, η αναγνώριση και η παρουσία του καφέ είναι καθολική σε όλη την αγορά.
Ποιες είναι οι κορυφαίες αγορές καφέ στον κόσμο;
Βραζιλία: Με πωλήσεις 1,1 εκατομμυρίων τόνων το 2017, η Βραζιλία πια είναι η βασίλισσα του καφέ και σε επίπεδο πωλήσεων, τίτλο που πήρε από τις ΗΠΑ το 2014 όταν και την πέρασε σε πωλήσεις. Η αγορά της Βραζιλίας αντιπροσωπεύει το 15% των παγκόσμιων πωλήσεων, με την αγορά να κυριαρχείται από τον φρέσκο συσκευασμένο καφέ, αν και τελευταία έχουν αρχίσει και άλλα είδη καφέ να διεκδικούν σημαντικό μερίδιο. Η αγορά της Βραζιλίας βρίσκεται στο δεύτερο επίπεδο και αναμένεται να μεταπηδήσει στο επόμενο μόλις αλλάξει το οικονομικό κλίμα στη χώρα.
ΗΠΑ: Έχασε το θρόνο το 2014 από την Βραζιλία με την αγορά να έχει πωλήσεις 951.000 τόνους το 2017. Η αγορά των ΗΠΑ έχει μεγάλη ανάπτυξη στην εστίαση και παρουσιάζει μεγάλη άνοδο. Ο συσκευασμένος καφές είναι ακόμα στην κορυφή των πωλήσεων όμως η αγορά του καφέ σε κάψουλες ανεβαίνει ραγδαία. Η χώρα βρίσκεται στο 4ο επίπεδο, με ισχυρή ανάπτυξη και μεγάλη μεταβλητότητα και διαφοροποίηση των σημείων πώλησης.
Ινδονησία: Με 710.000 τόνους το 2017, η Ινδονησία βρίσκεται στην τρίτη θέση της παγκόσμιας κατάταξης. Ο απλός συσκευασμένος φρέσκος καφές βρίσκεται και εδώ στην κορυφή των προτιμήσεων των καταναλωτών, με μια ισχυρή αύξηση να παρατηρείται στις πωλήσεις του στιγμιαίου καφέ. Η χώρα βρίσκεται ακόμα στο 1ο επίπεδο με τις εταιρείες να καθορίζουν λίγο ή πολύ τις καταναλωτικές συνήθειες, ενώ τα καταστήματα εστίασης και τα αποκλειστικά καφέ, ακόμα δεν έχουν εξαπλωθεί σε όλη τη χώρα και περιορίζονται στα αστικά κέντρα.
Γερμανία: Η ευρωπαϊκή αντιπρόσωπος στην πεντάδα των κορυφαίων καταναλωτών καφέ, έχει πωλήσεις 416.000 τόνων ετησίως, ενώ οι προτιμήσεις του κοινού είναι ίσες σε όλα τα είδη του καφέ που προτιμούν. Η μεγάλη δύναμη που έχει η χώρα στη λιανική προσφέρει ακόμα ευκαιρίες για εταιρείες λιανικής να δραστηριοποιηθούν στην αγορά, μια αγορά που βρίσκεται στο 3ο επίπεδο με τους καταναλωτές να έχουν αρχίσει να ψάχνουν πιο εξειδικευμένες γεύσεις. Μεγάλος και βασικός παράγοντας στην αγορά είναι το εκπαιδευμένο και συνειδητοποιημένο καταναλωτικό κοινό, το οποίο αγκαλιάζει τις "σοβαρές" προσπάθειες ανεξαρτήτως μεγέθους
Ιαπωνία: Η 5η θέση της λίστας είναι μια μικρή έκπληξη, ειδικά αν σκεφτεί κανείς την ισχυρή κουλτούρα και προϊστορία που έχει η συγκεκριμένη χώρα με το τσάι. Με πωλήσεις 212.000 τόνων το 2017, η Ιαπωνία βρίσκεται στο 4ο επίπεδο με τους καταναλωτές να μεταφέρουν στον καφέ τις απαιτήσεις που έχουν εδώ και χρόνια "χτίσει" μέσα από την αγορά του τσαγιού, αναζητώντας πιο εύκολες λύσεις και "βολικά" - καινοτόμα προϊόντα. Αυτό που έχει συμβάλει πολύ στην εξάπλωση του καφέ στη χώρα είναι η ευκολία με την οποία οι καταναλωτές αγκαλιάζουν τα μικρά καφέ και τους εξειδικευμένες λιανοπωλητές, αφού αντίστοιχη προσέγγιση υπάρχει και στο τσάι. Ο περιορισμένος χώρος των Ιαπωνικών νοικοκυριών, καθορίζει σε μεγάλο βαθμό και το είδος του καφέ που αγοράζουν, με τις κάψουλες να είναι πιο βολικές και να απολαμβάνουν μεγαλύτερο μερίδιο πωλήσεων.
Τα καταστήματα εστίασης εξακολουθούν να ηγούνται της παγκόσμιας αγοράς και είναι αυτά που δίνουν το ρυθμό στις παγκόσμιες πωλήσεις, ενώ η ωρίμανση των αγορών έχει αρχίσει και ανοίγει το δρόμο σε ιδιωτικά μικρά label, τα οποία βρίσκουν το χώρο τους στα καταστήματα. Οι μεγάλες εταιρείες βρίσκουν ακόμα μεγάλες ευκαιρίες ανάπτυξης, ενώ η συνεχής εκπαίδευση του καταναλωτή, έχει ανοίξει τον δρόμο σε μια πλήρη μεταμόρφωση της αγοράς σε κάψουλες και οικιακή παρασκευή ειδών καφέ πυ μέχρι τώρα οι καταναλωτές έβρισκαν μόνο σε καταστήματα καφέ.
Ταυτόχρονα η εκπαίδευση των καταναλωτών αλλά και η καθημερινή τους τριβή με το προϊόν, έχει δώσει χώρο στην αγορά σε ιδιωτικά label "γκουρμέ" ποικιλιών, με το μερίδιο τους να έχει αρχίσει να δείχνει μικρή μεν αλλά σταθερά ανοδική πορεία πωλήσεων.
Η είσοδος της τεχνολογίας στο χώρο έχει επίσης ανοίξει ένα παράθυρο σε νέες κατηγορίες κατανάλωσης καφέ, ενώ συνολικά η αγορά δείχνει πως θα συνεχίσει να βλέπει μεγάλη ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια, καθώς πολλές αναπτυσσόμενες αγορές με μεγάλη δυναμική (βλ. Κίνα, Ινδία), ακόμα δεν έχουν κάνει την είσοδο τους στην παγκόσμια αγορά.
emea.gr
