της Sarah Drakopoulou-Dodd |
Η Sarah Drakopoulou-Dodd, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Επιχειρηματικότητας και Ακαδημαϊκή Διευθύντρια του AHEAD –ALBA Hub for Enterprise and Development και του νέου MSc in Entrepreneurship, μας μιλάει για το νέο και καινοτόμο αυτό εκπαιδευτικό πρόγραμμα του ALBA, το οποίο σχεδιάστηκε με βάση τις νέες τάσεις στην επιχειρηματική εκπαίδευση σε παγκόσμιο επίπεδο.
Υπάρχουν σαφείς κανόνες και διαδικασίες που μπορούν να μάθουν οι επιχειρηματίες;
Είναι πλέον σαφές ότι διαφορετικές εποχές, τόποι και αγορές προσφέρουν πολύ διαφορετικές δυνατότητες και πόρους για τον επιχειρηματία. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν πολύ λίγοι διαθέσιμοι κανόνες. Αντ' αυτού, αυτό που μπορούμε να διδάξουμε είναι ένα σύνολο από διάφορα εργαλεία προκειμένου να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να αντιληφθούν και να ορίσουν τα δικά τους πλαίσια, να εντοπίσουν και να αναπτύξουν τις ευκαιρίες που υπάρχουν στο περιβάλλον τους, και να καταλάβουν ποιους πόρους χρειάζονται και πώς θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση σε αυτούς. Μπορούμε επίσης να διδάξουμε στους ανθρώπους πως να διαχειριστούν και να οργανώσουν σωστά αυτούς τους πόρους. Έτσι, ένας από τους στόχους του νέου μεταπτυχιακού Προγράμματος του ALBA, MSc in Entrepreneurship, είναι να εξοπλίσει τους φοιτητές μας με ένα «οπλοστάσιο» δύο ειδών εργαλείων.
Ποια είναι αυτά τα εργαλεία;
Τα πρώτα εργαλεία επικεντρώνονται στο μοντέλο του lean start-up, στην δημιουργία, μοντελοποίηση, δοκιμή και πραγματοποίηση νέων επιχειρηματικών ιδεών. Έχουμε χτίσει το Μεταπτυχιακό μας Πρόγραμμα γύρω από τέσσερις άξονες, και ένας από αυτούς επικεντρώνεται στην διαμόρφωση μιας νέας επιχείρησης, με τις αρχές του Effectual Entrepreneurship – ξεκινώντας από όπου και αν βρίσκεστε, με αυτά που ξέρετε, αυτούς που ξέρετε, και ποιος είστε. Στη συνέχεια, προχωράμε μέσα από ένα μάθημα lean start-up, κατά την διάρκεια του οποίου αναπτύσσουμε το Business Model Canvas, και αρχίζουμε να δοκιμάσουμε τις παραδοχές που το μοντέλο εμπεριέχει. Το συγκεκριμένο μάθημα γίνεται από έναν εξαίρετο, επισκέπτη καθηγητή από τις ΗΠΑ, τον Norris Krueger. Στη συνέχεια θα δουλέψουμε με πιο τυπική ανάλυση σκοπιμότητας των μοντέλων, πριν προχωρήσουμε σε ένα εργαστήριο επιχειρηματικού σχεδίου. Το ALBA έχει μέχρι σήμερα εξαιρετικά δείγματα γραφής στη διδασκαλία επιχειρηματικού σχεδίου. Δεν είναι τυχαίο ότι από το 2001 που συμμετέχει στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό επιχειρηματικότητας European Business Plan of the Year, έχει κερδίσει τα περισσότερα βραβεία. Είναι δε, το μοναδικό εκπαιδευτικό ίδρυμα από την Ελλάδα που έχει μέχρι σήμερα προσκληθεί να συμμετάσχει.
Στο νέο όμως Μεταπτυχιακό, ο επιχειρηματικός σχεδιασμός (business plan) είναι το 4o μάθημα που διδάσκουμε εντός της ενότητας "Craft It" γιατί πρέπει να προηγηθεί δημιουργική προεργασία, έρευνα αγοράς και να γίνουν τυχόν αλλαγές στο αρχικό μας επιχειρηματικό μοντέλο (pivoting). Η ενότητα "Craft it" ολοκληρώνεται με το μάθημα "Getting to Plan B", κατά την διάρκεια του οποίου οι φοιτητές διερευνούν το τι θα συμβεί στη συνέχεια. Όπως είπε ο Mike Tyson, «Όλοι έχουν ένα σχέδιο μέχρι να δεχτούν την πρώτη γροθιά στο πρόσωπο». Έτσι αυτό το μάθημα θα καλύψει θέματα σχετικά όχι μόνο με ανάπτυξη, στρατηγικές επέκτασης, χρηματοδότηση και διεθνοποίησης, αλλά και την ανάγκη για συνεχή προσαρμογή, μετά την εκκίνηση.
Η δεύτερη «εργαλειοθήκη» που θέλουμε να δημιουργήσουμε με τους φοιτητές μας είναι μάλλον πιο παραδοσιακή, και τους εξοπλίζει με τις βασικές δεξιότητες που απαιτούνται για την διαχείριση, το λανσάρισμα και την ανάπτυξη μιας νέας επιχείρησης. Η ενότητα "Master It" στόχο έχει να εκπαιδεύσει τους φοιτητές στην σωστή διαχείριση των χρηματοοικονομικών, διαδικασιών και ανθρώπων, ώστε να καταφέρουν να φέρουν αποτελεσματικά τις επιχειρήσεις τους και νέα προϊόντα στην αγορά. Αυτά είναι τα βασικά στοιχεία που όλοι οι επιχειρηματίες χρειάζονται και μπορούν να κάνουν την καθημερινή ροή της εργασίας τους πιο αποτελεσματική
Μπορείτε στα αλήθεια να διδάξετε την επιχειρηματικότητα;
Είμαστε βέβαιοι ότι μπορούμε. Ωστόσο, η διδασκαλία της επιχειρηματικότητας απαιτεί να βγούμε έξω από την τάξη, να εστιάσουμε στην πράξη, στην ομαδική εργασία, στην ευελιξία, στην αλλαγή, και τη δημιουργικότητα. Το MSc in Entrepreneurship είναι μοναδικό καθώς έχει μεταφέρει ένα μεγάλο μέρος της διδασκαλίας από την τάξη, έξω, στη ζούγκλα του σύγχρονου επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Ακολουθώντας την αρχή "from the zoo to the jungle", στέλνει τους φοιτητές μας στον πραγματικό κόσμο του επιχειρηματία, των πελατών και των προμηθευτών, των ανταγωνιστών και εταίρων. Για παράδειγμα, όταν τους διδάσκουμε πώς να πωλήσουν - μια ικανότητα που όλοι οι επιχειρηματίες χρειάζονται - τους δίνουμε την δυνατότητα να εξασκηθούν σε μια λαϊκή αγορά φρούτων και λαχανικών. Δένουμε κάθε βασική επιχειρηματική ικανότητα με μια πραγματική δραστηριότητα, έτσι ώστε οι φοιτητές να διδάσκονται πώς να λειτουργούν ως αποτελεσματικοί επιχειρηματίες σε πραγματικές συνθήκες. Ο καλύτερος τρόπος για να μάθουν την επιχειρηματικότητα είναι να τη ζήσουν, και για το λόγο αυτό και η συγκεκριμένη ενότητα ονομάστηκε "Live It".
Έχετε και άλλες αντίστοιχες δραστηριότητες;
Διασφαλίζουμε επίσης ότι έρχονται σε επαφή με ενεργούς επιχειρηματίες, όχι μόνο μέσω επισκέψεων και ομιλιών στην τάξη – οι οποίες είναι πραγματικά ανεκτίμητες – αλλά και μέσω οργανωμένων επισκέψεων σε επιχειρήσεις, εβδομαδιαίας παρακολούθηση επιχειρηματιών (shadowing) και παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών. Είμαστε πολύ τυχεροί και προνομιούχοι γιατί έχουμε εξαιρετικές διασυνδέσεις με την ελληνική start-up κοινότητα. Έχουμε ήδη άλλωστε λάβει μεγάλη υποστήριξη για το νέο αυτό Μεταπτυχιακό, ιδίως από επιχειρηματίες αποφοίτους του ALBA. Θα εκμεταλλευτούμε λοιπόν «ξεδιάντροπα» αυτό το προνόμιο, για να ενσωματώσουμε τους μαθητές μας σε αυτό το περιβάλλον. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι μπορούν να μάθουν πολλά από εμάς, αλλά γνωρίζουμε ότι θα μάθουν ακόμη περισσότερα από τους ίδιους τους επιχειρηματίες.
Δηλαδή η διδασκαλία θα ακολουθήσει τη διαδικασία εξέλιξης των ίδιων των επιχειρηματιών.
Σε κάθε περίπτωση, η πολύ σκέψη σχετικά με την διδασκαλία αποσπά την εστίαση από την μάθηση. Γνωρίζουμε ότι οι επιχειρηματίες μαθαίνουν συνέχεια. Και ξέρουμε ότι συνήθως μαθαίνουν καλύτερα, όταν πρώτα κάνουν πράγματα και εν συνεχεία τα αναλύουν. Γνωρίζουμε επίσης ότι οι επιχειρηματίες μαθαίνουν μέσω της αλληλεπίδρασής τους με ένα ευρύ φάσμα άλλων ανθρώπων και πλαισίων. Γνωρίζουμε ότι διαμορφώνουν το οράματα και τις επιχειρηματικές τους ιδέες μέσα από τη δημιουργική αφήγηση. Βλέπουμε στο ALBA ότι ο ρόλος μας δεν αφορά απλά τη διδασκαλία της επιχειρηματικότητας, αλλά και τη δυνατότητα στους φοιτητές μας να μάθουν σαν επιχειρηματίες.
Θα διδάξετε δημιουργικότητα και αφήγηση;
Οι σπουδαίοι επιχειρηματίες λένε σπουδαίες ιστορίες. Οι επιχειρηματικές ιστορίες είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος για τους φοιτητές μας να μάθουν και να επεξεργαστούν ορθές πρακτικές που μπορούν να εφαρμόσουν και οι ίδιοι. Ο τελικός των τεσσάρων πυλώνων του Μεταπτυχιακού είναι αφιερωμένος πλήρως στη δημιουργικότητα. Περιλαμβάνει μερικά από τα πιο γνωστά εργαστήρια του ALBA σε αυτόν τον τομέα, καθώς και άλλες κρίσιμες δεξιότητες για την δημιουργική διαχείριση, όπως η διαπραγμάτευση και η συναισθηματικά ευφυής ηγεσία. Για να αποκτήσουν μια ισχυρή αλλά και σφαιρική αντίληψη των επιχειρηματικών ιστοριών, και να δουν καλύτερα το πώς η κοινωνία αντιλαμβάνεται τον επιχειρηματία με διαφορετικούς τρόπους, οι φοιτητές θα λάβουν επίσης μέρος σε μια λέσχη βιβλίου, και θα διοργανώσουν ένα φεστιβάλ κινηματογράφου. Αυτό είναι ένα βασικό μέρος της τελικής περιόδου των σπουδών τους, και θα πρέπει να διαχειριστούν αυτό το δημιουργικό κομμάτι μόνοι τους, από την επιλογή ταινιών για τους επιχειρηματίες μέχρι την προώθηση και τη διοργάνωση της εκδήλωσης. Οι στόχοι της ενότητας "Create It" είναι να ενισχύσει την δημιουργικότητα των φοιτητών, να τους βοηθήσει να βιώσουν την δημιουργική επιχειρηματικότητα, και να τους διδάξει να σχετίζονται αποτελεσματικά ώστε να μπορούν να συν – δημιουργούν με άλλους.
Είναι τόσο σημαντικό όλο αυτό;
Όλο αυτό είναι πολύ πιο σημαντικό από ό, τι ακούγεται, καθώς ο τρόπος που μια κοινωνία, ή ένα τοπικό "δίκτυο" αντιλαμβάνεται την επιχειρηματικότητα εκφράζεται επίσης μέσα από τις ιστορίες και τις εικόνες που δημιουργεί για τον επιχειρηματία. Έτσι, το πόση υποστήριξη, θαυμασμό, ή αντίσταση μπορούν οι επίδοξοι επιχειρηματίες να αναμένουν από το δικό τους περιβάλλον, επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από το «δημόσιο λόγο». Οι επιχειρηματίες πρέπει να είναι σε θέση να «διαβάζουν» τον τρόπο που η κοινωνία γύρω τους βλέπει την επιχειρηματικότητα, να κατανοήσουν πώς τους αντιλαμβάνεται, αλλά και να εκτιμήσουν πώς αυτές οι απόψεις έχουν διαμορφώσει τις δικές τους αντιλήψεις και πεποιθήσεις. Γνωρίζουμε ότι οι επιχειρηματικές φιλοδοξίες, τα κίνητρα, οι προθέσεις και οι δράσεις επηρεάζονται έντονα από τον κόσμο γύρω τους, και πιστεύουμε ότι είναι σημαντικό για τους φοιτητές μας να ασχοληθούν με αυτό.
Γιατί επέλεξε το ALBA να δημιουργήσει ένα νέο Πτυχίο για επιχειρηματικότητα, τώρα;
Υπήρξε μια τεράστια έκρηξη ενδιαφέροντος, σε τοπικό επίπεδο, για την επιχειρηματικότητα, τις νεοσύστατες επιχειρήσεις, και τις προοπτικές σταδιοδρομίας που προσφέρουν στους νέους. Αυτό δεν αφορά μόνο την δημιουργία δικής τους επιχείρησης, αν και αυτή είναι η φιλοδοξία πολλών νέων σήμερα, αλλά και την απόκτηση των δεξιοτήτων που απαιτούνται για να εργαστούν για μια μικρότερης κλίμακας, νέα εταιρεία. Αυτό που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε ως «επιχειρηματική νοοτροπία» είναι επίσης όλο και πιο σημαντική για τις επιχειρήσεις όλων των μεγεθών, και περιλαμβάνει μερικά από τα πράγματα που έχουμε ήδη αναφέρει όπως ευελιξία, δημιουργικότητα, ομαδική εργασία, προσαρμοστικότητα και όραμα.
Ο βασικός λόγος πίσω από τη δημιουργία του νέου MSc είναι η αναγνώριση αυτής της ανάγκης της αγοράς. Κάναμε ένα "δοκιμαστικό" στα πλαίσια του καθιερωμένου «Be an ALBA Student for a Day», το οποίο είχε ως αποτέλεσμα μια αίθουσα γεμάτη από πολλά υποσχόμενους νέους. Δουλέψαμε μαζί τους πάνω στην σύλληψη μιας ιδέα και το επιχειρηματικό της μοντέλο, και ήταν μια τόσο θετική και συναρπαστική ημέρα, που μόνο να φανταστούμε μπορούμε τι αποτελέσματα θα έχει ένας ολόκληρος χρόνος τέτοιων εμπειριών.
Αυτή η αλλαγή γίνεται σε παγκόσμιο επίπεδο;
Εκτός από τη διδασκαλία, ασχολούμαι με την έρευνα, και παροχή συμβουλών στην επιχειρηματική εκπαίδευση, ως επί το πλείστον σε επίπεδο Πανεπιστημίου. Η δική μου δουλειά, καθώς και πολλών άλλων επιστημόνων στον τομέα, κατέστησε σαφές πως για να διδάξουμε την επιχειρηματικότητα αποτελεσματικά, χρειαζόταν μια πολύ ριζοσπαστική και καινοτόμα προσέγγιση. Η έρευνα υποστηρίζει σθεναρά την εξισορρόπηση μάθησης μέσω δράσης και εκπαίδευσης στην τάξη, και όλο και περισσότερο στην εστίαση στην ευέλικτη δημιουργικότητα, και λιγότερο στις άκαμπτες δομές ενός επίσημου επιχειρηματικού σχεδίου. Γνωρίζοντας ότι μέχρι σήμερα δεν προσφέρεται κανένα Μεταπτυχιακό πρόγραμμα που να ενσωματώνει αυτές τις αρχές στην πράξη, αποφασίσαμε να πούμε ναι στη πρόκληση, και να δημιουργήσουμε ένα εμείς. Είχαμε την τύχη να λάβουμε μεγάλη υποστήριξη από κορυφαίους καινοτόμους επιστήμονες και καθηγητές της επιχειρηματικότητας σε διεθνές επίπεδο, και αρκετοί από αυτούς θα συμμετέχουν στο νέο Πρόγραμμα. Έχουμε επίσης την τύχη να εργαζόμαστε στο ALBA όπου έχουμε την ουσιαστική υποστήριξη της ηγεσίας για αυτό το είδος της ριζικής καινοτομίας. Άλλωστε το "Business Unusual" είναι πραγματικά στο DNA μας.
Σε ποιους απευθύνεται το Μεταπτυχιακό;
Το πτυχίο δεν απαιτεί επαγγελματική εμπειρία, ούτε καν μια επιχειρηματική ιδέα. Οι υποψήφιοι για το πρόγραμμα πρέπει να έχουν πρώτο πτυχίο, να γνωρίζουν καλά αγγλικά, και φυσικά να έχουν πάθος για την επιχειρηματικότητα. Οι συνεντεύξεις, βασικό κομμάτι της διαδικασίας αξιολόγησης, διεξάγονται από επιχειρηματίες, αποφοίτους του ALBA και είμαστε πολύ ευγνώμονες για την υποστήριξή τους. Το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα έχει διάρκεια ένα χρόνο (πλήρους φοιτητής), ή δύο έτη, (μερικής φοίτησης). Το πρόγραμμα πλήρους φοίτησης περιλαμβάνει πολλά μαθήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ για το μερικής φοίτησης τα μαθήματα γίνονται απογευματινές ώρες και Σαββατοκύριακα. Επίσης κάποια από τα μαθήματα πλήρους φοίτησης γίνονται απογεματινές ώρες, προκειμένου να έρθουν κοντά τα 2 τμήματα τόσο μεταξύ τους όσο και άλλα τμήματα του ALBA. Έχουμε διαπιστώσει ότι οι φιλίες χτίζονται εντός και εκτός τάξης ανάμεσα στα διάφορα τμήμα, αποτελούν ένα πολύ σημαντικό πόρο για τους μαθητές μας, και αυτός επίσης είναι ένα εξαιρετικός τρόπος για να εισάγουν τους νέους φοιτητές στην οικογένεια του ALBA. Το πτυχίο απευθύνεται σε νέους που θέλουν να εργαστούν στον κόσμο των start-up είτε για τον εαυτό τους, ή για άλλον επιχειρηματία. Επιπρόσθετα, οι δεξιότητες που αναπτύσσονται στην τάξη είναι πολύ σημαντικές για καινοτόμες εταιρείες όλων των μεγεθών, που ενστερνίζονται το επιχειρηματικό πνεύμα.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Μεταπτυχιακό μπορείτε να επισκεφθείτεwww.alba.edu.gr/Academic/mscentr.
epixeiro.gr
