Κασσιόπη: Πώς ένα... οχυρό ακυρώνει μια επένδυση

Το Συμβούλιο της Επικρατείας, προ ολίγων ημερών, έλαβε μία απόφαση που –φαινομενικά τουλάχιστον– θα έπρεπε να έχει προκαλέσει ανάφλεξη στο πολιτικό σκηνικό. Μιλώντας για ανάγκη να διασφαλιστεί η εθνική ασφάλεια και η ανεξαρτησία της χώρας, έκρινε ότι η απόφαση του ΤΑΙΠΕΔ να παραχωρήσει, έναντι 23 εκατ. ευρώ, 489 στρέμματα στην Κασσιόπη της Κέρκυρας στην αμερικανική NCH Capital αντιβαίνει στο Σύνταγμα. Το «ξεπούλημα» και η «περιβαλλοντική υποβάθμιση» είναι δεδομένα στην υπόθεση, σύμφωνα τουλάχιστον με τον ΣΥΡΙΖΑ και τοπικούς φορείς που είχαν καταθέσει σχετικές προσφυγές κατά της επένδυσης στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), οι οποίες απορρίφθηκαν την περασμένη εβδομάδα. Αλλά να φτάσουν το ΤΑΙΠΕΔ και οι κυβερνητικοί εντολείς του στο σημείο να θυσιάσουν την ίδια την εθνική ακεραιότητα για μια χούφτα δολάρια;

Η πραγματικότητα, φυσικά, είναι σαφώς λιγότερο συναρπαστική. Το βασικό επίμαχο ζήτημα ήταν η μετακίνηση ενός ναυτικού οχυρού 11,5 στρεμμάτων που βρίσκεται εντός της παραχωρητέας έκτασης, η νέα θέση του οποίου, κατά το ΣτΕ, προσδιορίστηκε από το ΤΑΙΠΕΔ στο σχετικό Προεδρικό Διάταγμα χωρίς να γνωστοποιηθεί στην ηγεσία του Ναυτικού. Τυπικά, οι δικαστές είχαν δίκιο – το Π.Δ. δεν περιελάμβανε τον «τελικό» προσδιορισμό του νέου οχυρού, όπως θα οριστεί από το υψηλής ακριβείας ψηφιακό τοπογραφικό που δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Ουσιαστικά, όμως, σύμφωνα με πληροφορίες, το Ναυτικό ήξερε ακριβώς πού θα είναι το νέο οχυρό, με βάση το σχετικό αναλογικό τοπογραφικό, και είχε δώσει τη συγκατάθεσή του. Αγνοώντας το γεγονός αυτό, το ΣτΕ εξέδωσε μία απόφαση με την οποία δόθηκε ξανά η εικόνα διεθνώς ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα όπου δεν προχωρούν σοβαρές επενδύσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ίδια η NCH Capital, που αποτελεί τον πρώτο ξένο επενδυτή που τολμά να τοποθετήσει τα χρήματά του στο κρατικό real estate τα τελευταία 15 χρόνια, θορυβήθηκε ιδιαιτέρως, αρχικά τουλάχιστον, από τη γνωμοδότηση του δικαστηρίου.

Μιλώντας στην «Κ» κάποιες μέρες μετά τη δημοσίευσή της, εκπρόσωπος του fund είναι καθησυχαστικός. «Κάθε απόφαση κρίνεται από τις ατομικές της ιδιότητες», παρατηρεί. «Η απόφαση στην οποία αναφέρεστε βασίζεται σε ένα τεχνικό ζήτημα που μπορεί να διευθετηθεί σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα. Δεν πρόκειται να επηρεάσει τη δέσμευσή μας να επενδύσουμε στην Κασσιόπη».

Η NCH Capital, που ιδρύθηκε το 1993, ήταν από τα πρώτα δυτικά funds που στράφηκαν στη Ρωσία, στα Βαλκάνια και στην υπόλοιπη Ανατολική Ευρώπη μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης. Σήμερα, με άνω των 3 δισ. δολαρίων υπό διαχείριση, είναι από τους πιο ισχυρούς διεθνείς επενδυτές στην ευρύτερη περιοχή, με συμμετοχές στο real estate, στον αγροτικό τομέα, αλλά και σε μετοχικά κεφάλαια εισηγμένων και μη εισηγμένων εταιρειών. Εκτός από την Κασσιόπη, όπου αναμένεται να επενδύσει 75 εκατ. ευρώ για ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, παραθεριστική κατοικία και μαρίνα –αλλά και για τη γενικότερη αναβάθμιση μιας περιοχής που, υπό δημόσια διαχείριση, είχε μετατραπεί σε σκουπιδότοπο και προνομιακό πεδίο καταπατητών– η εταιρεία συμμετέχει και στον διαγωνισμό για το ακίνητο στην Αφάντου Ρόδου. Ρωτήσαμε εκπρόσωπο του fund πώς συγκρίνεται η εμπειρία τους στην Ελλάδα σε σχέση με τις γεμάτες προκλήσεις αναπτυσσόμενες οικονομίες που γνωρίζουν καλά. «Είναι πιο εύκολο να διορθωθεί ένα χρηματοοικονομικό και οικονομικό πρόβλημα από το να οικοδομηθούν ουσιώδεις, ανεξάρτητοι, αποδοτικοί και λειτουργικοί θεσμοί. Τέτοιοι θεσμοί έχουν καθιερωθεί για τα καλά στην Ελλάδα κι αυτό αμβλύνει τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα, ενώ αποτελεί και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα απέναντι σε αναπτυσσόμενες οικονομίες και δημοκρατίες», σημειώνει το στέλεχος της NCH.

Η αποτίμηση αυτή ίσως ακούγεται υπερβολικά αισιόδοξη και προϊόν μιας προσεκτικής επικοινωνιακής στρατηγικής, από επενδυτές που ελπίζουν να δραστηριοποιηθούν επικερδώς σε μία χώρα που βιώνει οδυνηρή και πολιτικά εκρηκτική περίοδο. Εξηγείται όμως εν μέρει από την καλή θέληση που έχει οικοδομηθεί στη σχέση της εταιρείας με το ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο ο συνομιλητής μας χαρακτηρίζει «σκληρό, αλλά δίκαιο εταίρο, που λειτουργεί με διαφάνεια και προσήλωση στους στόχους του».

Ναρκοπέδιο για επενδυτές

Σύμφωνα με πηγές του ΤΑΙΠΕΔ, αναμένεται νέα γνωμοδότηση του ΣτΕ για το ναυτικό οχυρό της Κασσιόπης έως το τέλος Απριλίου, με την οποία αναμένεται να αρθούν οι επιφυλάξεις των δικαστών. Η υπόθεση, όμως, είναι ενδεικτική του θεσμικού ναρκοπεδίου που καλείται να διαβεί ένας ξένος που επιθυμεί να επενδύσει στη δημόσια περιουσία: μη γνωρίζοντας την ελληνική πραγματικότητα, βρίσκεται ξαφνικά αντιμέτωπος με τοπικά μικροσυμφέροντα και καταπατητές, τα παγίως εχθρικά κόμματα της αντιπολίτευσης και τις ενίοτε απροσδόκητες εμπνεύσεις της Δικαιοσύνης. Επιπλέον, οι αναρίθμητες υπηρεσίες που εμπλέκονται στις αδειοδοτήσεις οδηγούν τους εγχώριους νομικούς και τεχνικούς συμβούλους των ξένων εταιρειών να τους ενημερώσουν για τις γνωστές παρακαμπτήριες οδούς μέσω των οποίων επιταχύνονται οι διαδικασίες.

50 θεσμικές αλλαγές

Για να αποτρέψει την άτακτη οπισθοχώρηση των ξένων απέναντι σε τέτοια φαινόμενα, το ΤΑΙΠΕΔ, όπως εξηγεί υψηλόβαθμο στέλεχός του, εστιάζει στη «θεσμική τους θωράκιση»: «Θέλουμε να ξεπεράσουμε χρόνιες αγκυλώσεις και γραφειοκρατικά προβλήματα, με στόχο την προσέλκυση διεθνών κεφαλαίων σε μια εξαιρετικά ανταγωνιστική αγορά». Οπως σημειώνει, το Ταμείο έχει προωθήσει πάνω από 50 θεσμικές αλλαγές σ’ αυτήν την κατεύθυνση. Με τέτοιες πρωτοβουλίες, σε συνδυασμό με τον πόλεμο χαρακωμάτων στον οποίο έχει επιδοθεί το Ταμείο ώστε να καταγράψει πλήρως τα δημόσια ακίνητα και το καθεστώς που τα διέπει, τα στελέχη του ελπίζουν να προσελκύσουν κι άλλες εταιρείες του βεληνεκούς της NCH.

Του Γιάννη Παλαιολόγου
kathimerini.gr