Την εβδομάδα που πέρασε το ελληνικό χρηματιστήριο έστειλε ένα σαφές μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση: ότι μπορεί η οικονομία να ανακάμψει και να επιστρέψουν οι επενδυτές στην αγορά με παραγωγικές και χρηματοοικονομικές επενδύσεις. Ωστόσο, για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να εξυπηρετηθούν πέντε αναγκαίες προϋποθέσεις το προσεχές χρονικό διάστημα. Η κυβέρνηση για να κερδίσει το στοίχημα της ανάπτυξης, επιβάλλεται να αλλάξει άρδην συμπεριφορά και κυρίως να καταφέρει να «διαφημίσει» με επιτυχία τη χώρα στο εξωτερικό, κάνοντας ξανά ελκυστικό το... «προϊόν» Ελλάδα.
Οι επενδυτές μέσα από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, έδειξαν ότι και μπορούν και θέλουν να στηρίξουν την προσπάθεια επιστροφής της χώρας στην ανάπτυξη. Το συγκεκριμένο όμως «στοίχημα» για την ελληνική οικονομία δεν μπορεί να κερδηθεί μόνο μέσα από το Χρηματιστήριο. Το Χ.Α. μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός ανάπτυξης, αλλά σίγουρα από μόνο του δεν μπορεί να συμβάλει στην τόνωση της οικονομίας, την αύξηση της απασχόλησης και βέβαια της βελτίωσης του επιπέδου ζωής των πολιτών.
Ποια όμως είναι τα «κλειδιά» για την επίτευξη των στόχων;
Κόκκινα δάνεια: Το θέμα με την ορθή διαχείριση των «κόκκινων» δανείων δεν είναι κοινωνικό ζήτημα. Είναι πρωτίστως οικονομικό. Η απεμπλοκή των τραπεζών από το μεγάλο βραχνά των επισφαλειών, αφενός θα τους προσφέρει ρευστότητα και αφετέρου θα λειτουργήσει και ως «τοίχος» στη δημιουργία μίας νέας γενιάς «κόκκινων» δανείων. Ταυτόχρονα η εξυγίανση των τραπεζικών χαρτοφυλακίων, δημιουργεί και τις προϋποθέσεις εκείνες, ώστε να υπάρξει πραγματικό «κούρεμα» στα δάνεια. Δηλαδή όταν ένα fund αγοράσει ένα δάνειο από την τράπεζα στο 20% της ονομαστικής του αξίας, έχει τη δυνατότητα π.χ. να «κουρέψει» ακόμη και τη μισή του αξία, αφού και σε αυτή την περίπτωση το κέρδος του θα είναι 30%. Κάτι τέτοιο σήμερα η τράπεζα αδυνατεί να το πράξει για εύλογους λόγους. Κάθε καθυστέρηση στην επίλυση αυτού του ζητήματος λειτουργεί ουσιαστικά ανασταλτικά στην προσπάθεια επιστροφής στην ανάπτυξη.
Αποκρατικοποιήσεις: Η κυβέρνηση έστω και με καθυστέρηση κατάλαβε ότι οι αποκρατικοποιήσεις αποτελούν μονόδρομο. Τα οφέλη είναι πολλαπλά. Έτσι προχώρησε στην υπογραφή της σύμβασης για τα περιφερειακά αεροδρόμια και τη Δευτέρα κατατίθενται οι δεσμευτικές προσφορές για τον ΟΛΠ, ενώ το ΤΑΙΠΕΔ δείχνει τη διάθεση να προχωρήσει άμεσα το έργο του.
Η υλοποίηση του προγράμματος στέλνει ένα μήνυμα σταθερότητας προς τους επενδυτές, μία σταθερότητα που την χρειάζεται όσο ποτέ η χώρα.
Αξιολόγηση: Οι δανειστές επιμένουν ότι η πρώτη αξιολόγηση θα πρέπει να ολοκληρωθεί άμεσα στις πρώτες εβδομάδες του 2016. Εφόσον αυτό συμβεί, τότε η Ελλάδα αλλάζει επίπεδο και μπορεί να ανοίξει η συζήτηση για το χρέος.
Κόστος δανεισμού: Ανάπτυξη με το κόστος δανεισμού της χώρας στο 8% δεν μπορεί να επιτευχθεί. Και μπορεί το επίσημο κράτος να έχει διασφαλίσει για ένα διάστημα τις δανειακές του ανάγκες, αυτό όμως δεν συμβαίνει και για τις επιχειρήσεις. Η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης σε συνδυασμό με την έναρξη επισήμως της συζήτησης για το ελληνικό χρέος, θα φέρει σημαντική αποκλιμάκωση των spreads και δυνατότητα στις δυναμικές ελληνικές επιχειρήσεις να επιστρέψουν στις αγορές, χρηματοδοτώντας με τον τρόπο αυτά τα επενδυτικά τους σχέδια.
Καταθέσεις: Τελευταίο στη σειρά, αλλά πρώτο ίσως σε σημασία είναι η επιστροφή των καταθέσεων στις τράπεζες. Για να συμβεί όμως αυτό θα πρέπει να έχουν προηγηθεί τα παραπάνω και βέβαια να έχουν αρθεί τα capital controls. Η κυβέρνηση έχει τοποθετήσει χρονικά την άρση των περιορισμών στο τέλος του εξαμήνου. Όμως γνωρίζουν άριστα πως αυτό μόνο με «θαύμα» θα συμβεί. Στην καλύτερη περίπτωση όπως σημειώνουν αναλυτές και εκπρόσωποι της Ευρωζώνης, αυτό θα συμβεί στο τέλος του 2016 ή το πρώτο τρίμηνο του 2017, υπό την προϋπόθεση ότι η σταθερότητα έχει εδραιωθεί στην ελληνική οικονομία.
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ AΝΟΔΟΣ 7,74%
Άλμα τζίρου στο Χρηματιστηριο
Σε θετικό έδαφος έκλεισε ο Γενικός Δείκτης στο Χρηματιστήριο και χθες, παρά το γεγονός ότι σε όλη τη διάρκεια της συνεδρίασης κινήθηκε σε αρνητικό έδαφος. Τα κέρδη ήταν οριακά 0,13% στις 623,07 μονάδες. Τα εβδομαδιαία κέρδη για τον δείκτη ήταν της τάξεως του 7,74%, με μόλις μία συνεδρίαση αυτή, της Τρίτης να βρίσκεται σε αρνητικό έδαφος. Αυτό που όμως έκανε τη διαφορά την εβδομάδα που ολοκληρώθηκε δεν ήταν πρωτίστως η πορεία των τιμών των μετοχών, αλλά ο όγκος των συναλλαγών. Η μέση αξία διαμορφώθηκε στα 308 εκατ. ύψος που θα πρέπει να ανατρέξει κανείς πολύ παλιά, προκειμένου να βρει ανάλογα επίπεδα.
Οι μετοχές που ξεχώρισαν ήταν κυρίως οι τραπεζικές, με εξαίρεση την Εθνική Τράπεζα, απόλυτα φυσιολογικό αν αναλογιστεί κανείς ότι οι νέες μετοχές εισήχθησαν προς διαπραγμάτευση τη Δευτέρα. Τα υψηλότερα κέρδη είχαν η μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς με 30,4%, ακολούθησε η Alpha Bank με 17,5%, της Eurobank με 16,13% και του ΟΠΑΠ με 15,34%. Η επόμενη εβδομάδα είναι ιδιαίτερα καθοριστική, αφού θα δείξει τις διαθέσεις των επενδυτών και του Γενικού Δείκτη.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που λένε ότι μπορεί υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις να δοκιμάσει να κερδίσει και τα επίπεδα των 650 μονάδων, τα οποία λίγες ημέρες πριν έδειχναν πολύ μακρινά. Πολλά όμως θα κριθούν από τις πρωτοβουλίες που θα αναλάβει η κυβέρνηση, ενώ σε ένα βαθμό μπορεί να επηρεάσει θετικά ή αρνητικά, η υποβολή δεσμευτικών προτάσεων για τον ΟΛΠ. Το πόσες εταιρείες θα καταθέσουν προσφορά, αλλά και το ύψος είναι τα σημαντικά σημεία. Όλα αυτά βέβαια υπό την αίρεση ότι το διεθνές περιβάλλον θα είναι θετικό, αφού το ελληνικό χρηματιστήριο δείχνει να περνά σε μία άλλη φάση και να επηρεάζεται σε ένα βαθμό από τις διεθνείς εξελίξεις.