Βαθιές παραμένουν ακόμη οι συνέπειες των capital controls στο εξαγωγικό τοπίο της χώρας. Η υποχώρηση των εισαγωγών συγκεκριμένων πρώτων υλών, η τιμή του πετρελαίου και η ύφεση που διαρκεί επηρεάζουν, σύμφωνα με τον Πανελληνίο Σύνδεσμο Εξαγωγέων αρνητικά τις εξαγωγές.
Αναλυτικότερα και σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), στο τρίτο τρίμηνο του έτους καταγράφεται μεγάλη υποχώρηση των εισαγωγών προϊόντων, πρώτων υλών και ενδιάμεσων προϊόντων μεταποίησης, ενώ η καθήλωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου επηρεάζει αρνητικά τη συνολική αξία και των εξαγωγών, παρά τις αντοχές που επέδειξαν αρκετοί κλάδοι της ελληνικής οικονομίας. Η επανεμφάνιση των αρνητικών προσήμων στο εξωτερικό εμπόριο ενισχύει την ένταση των υφεσιακών ρυθμών στην οικονομία, παρά το γεγονός ότι συνεχίζεται η βελτίωση των όρων τόσο του εμπορικού ισοζυγίου, όσο κυρίως του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, στην περίοδο Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2015, προκύπτει μείωσης της συνολικής αξίας των εξαγωγών κατά 4,6% (στα 19 δισ. ευρώ, από 19,92 δισ. του 9μηνου του 2014), ενώ στο 6μηνο του έτους η υποχώρηση υπολογίζονταν στα επίπεδα του 2,2%. Ωστόσο, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, την ίδια περίοδο προκύπτει αύξηση της τάξης του 10,6%, ήτοι αύξηση κατά 1,27 δισ. ευρώ (έναντι αύξησης 13,4% στο 6μηνο του έτους).
Η ενίσχυση των πτωτικών ρυθμών στη συνολική αξία, αλλά και ο περιορισμός της αύξησης στους υπόλοιπους κλάδους πλην πετρελαιοειδών, αποδίδεται στις χειρότερες επιδόσεις του τρίτου τριμήνου του τρέχοντος έτους, κατά το οποίο επεβλήθησαν κεφαλαιακοί έλεγχοι και περιορισμοί στα εμβάσματα προς το εξωτερικό. Ειδικότερα, στο εν λόγω τρίμηνο η συνολική αξία των εξαγωγών μειώθηκε κατά 8,55% (στα 6,21 δισ. ευρώ έναντι 6,79 δισ. ευρώ του τρίτου τριμήνου του 2014). Αντίστοιχα, η αύξηση των υπόλοιπων κλάδων (εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών) περιορίστηκε στο +6,20% (ή 4,28 δισ. ευρώ έναντι 4,03 δισ. πέρυσι).
Σε όρους εσόδων από εξαγωγές, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, οι πληρωμές από το εξωτερικό για ελληνικά προϊόντα στο 9μηνο του έτους μειώθηκαν κατά 6,9% (στα 18,55 δισ. ευρώ από 19,91 δισ. του 9μηνου του 2014). Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών προκύπτει αύξηση της τάξης του 4,07% (στα 13,54 δισ. ευρώ έναντι 13,01 δισ. την αντίστοιχη περυσινή περίοδο). Από τη σύγκριση των στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ και της ΤτΕ ΕΛΛ +1,11%, προκύπτει βαθμός κάλυψης των εσόδων από εξαγωγές προς τη συνολική αξία εξαγόμενων εμπορευμάτων στα επίπεδα του 97,63% (έναντι ποσοστού 99,95% πέρυσι), ήτοι καταγράφονται νέες καθυστερήσεις στις εξοφλήσεις των Ελλήνων Εξαγωγέων.
Αναλυτικότερα και σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), στο τρίτο τρίμηνο του έτους καταγράφεται μεγάλη υποχώρηση των εισαγωγών προϊόντων, πρώτων υλών και ενδιάμεσων προϊόντων μεταποίησης, ενώ η καθήλωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου επηρεάζει αρνητικά τη συνολική αξία και των εξαγωγών, παρά τις αντοχές που επέδειξαν αρκετοί κλάδοι της ελληνικής οικονομίας. Η επανεμφάνιση των αρνητικών προσήμων στο εξωτερικό εμπόριο ενισχύει την ένταση των υφεσιακών ρυθμών στην οικονομία, παρά το γεγονός ότι συνεχίζεται η βελτίωση των όρων τόσο του εμπορικού ισοζυγίου, όσο κυρίως του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, στην περίοδο Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2015, προκύπτει μείωσης της συνολικής αξίας των εξαγωγών κατά 4,6% (στα 19 δισ. ευρώ, από 19,92 δισ. του 9μηνου του 2014), ενώ στο 6μηνο του έτους η υποχώρηση υπολογίζονταν στα επίπεδα του 2,2%. Ωστόσο, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, την ίδια περίοδο προκύπτει αύξηση της τάξης του 10,6%, ήτοι αύξηση κατά 1,27 δισ. ευρώ (έναντι αύξησης 13,4% στο 6μηνο του έτους).
Η ενίσχυση των πτωτικών ρυθμών στη συνολική αξία, αλλά και ο περιορισμός της αύξησης στους υπόλοιπους κλάδους πλην πετρελαιοειδών, αποδίδεται στις χειρότερες επιδόσεις του τρίτου τριμήνου του τρέχοντος έτους, κατά το οποίο επεβλήθησαν κεφαλαιακοί έλεγχοι και περιορισμοί στα εμβάσματα προς το εξωτερικό. Ειδικότερα, στο εν λόγω τρίμηνο η συνολική αξία των εξαγωγών μειώθηκε κατά 8,55% (στα 6,21 δισ. ευρώ έναντι 6,79 δισ. ευρώ του τρίτου τριμήνου του 2014). Αντίστοιχα, η αύξηση των υπόλοιπων κλάδων (εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών) περιορίστηκε στο +6,20% (ή 4,28 δισ. ευρώ έναντι 4,03 δισ. πέρυσι).
Σε όρους εσόδων από εξαγωγές, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, οι πληρωμές από το εξωτερικό για ελληνικά προϊόντα στο 9μηνο του έτους μειώθηκαν κατά 6,9% (στα 18,55 δισ. ευρώ από 19,91 δισ. του 9μηνου του 2014). Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών προκύπτει αύξηση της τάξης του 4,07% (στα 13,54 δισ. ευρώ έναντι 13,01 δισ. την αντίστοιχη περυσινή περίοδο). Από τη σύγκριση των στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ και της ΤτΕ ΕΛΛ +1,11%, προκύπτει βαθμός κάλυψης των εσόδων από εξαγωγές προς τη συνολική αξία εξαγόμενων εμπορευμάτων στα επίπεδα του 97,63% (έναντι ποσοστού 99,95% πέρυσι), ήτοι καταγράφονται νέες καθυστερήσεις στις εξοφλήσεις των Ελλήνων Εξαγωγέων.
Να σημειωθεί πάντως ότι από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις χειμερινές προβλέψεις για την Ελλάδα, που στηρίζονται στα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ), αναθεώρησε ανοδικά τις εκτιμήσεις για την πορεία εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών, αναπροσαρμόζοντας τους ρυθμούς αύξησης ξανά στο 5,6%, έναντι πρόβλεψης για αύξηση κατά 4,1% στην εαρινή της έκθεση, όπου γίνονταν λόγος για διατήρηση των θετικών προσδοκιών σε επίπεδο τουρισμού και ναυτιλίας, καθώς και ευνοϊκής συγκυρίας από την υποχώρηση του ευρώ.
Ο Χάρτης των Εξαγωγών
Σε ότι αφορά τους προορισμούς των ελληνικών εξαγωγών, σε επίπεδο συνολικής αξίας για το 9μηνο του 2015, προκύπτει αύξηση κατά 14,1% προς τις χώρες της ΕΕ και μείωση -20% προς τις Τρίτες Χώρες. Ως αποτέλεσμα αυτών των μεταβολών, το μερίδιο στη συνολική αξία εξαγωγών για τις χώρες της ΕΕ διαμορφώνεται στο 54%, έναντι ποσοστού 46% για τις Τρίτες Χώρες, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, από αντίστοιχα μερίδια την προηγούμενη χρονιά 45,2% προς την ΕΕ και 54,8% για τις Τρίτες Χώρες.
Αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των χωρών της ΕΕ ξεπερνάει το 75% των συνολικών εξαγωγών.
Αξιοσημείωτες είναι οι μεταβολές ως προς τους κύριους προορισμούς των ελληνικών εξαγωγών, εξαιτίας κυρίως της σημαντικής μείωσης της αξίας των πετρελαιοειδών. Έτσι, η Τουρκία υποχωρεί σημαντικά και από την πρώτη θέση σε ότι αφορά τους προορισμούς των ελληνικών εξαγώγιμων προϊόντων, το 9-μηνο του 2015 εμφανίζεται πλέον στην 3η θέση. Στην 1η θέση περνάει η Ιταλία και ακολουθεί η Γερμανία και ακολουθούν κατά σειρά η Κύπρος, η Βουλγαρία ενώ στην 6η θέση (από τη 10η) ανήλθαν οι ΗΠΑ. Στην 7η θέση βρίσκεται το Ηνωμένο Βασίλειο, στην ίδια με την αντίστοιχη περσινή, ομοίως και η Αίγυπτος στην 8η θέση και την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν, ο Λίβανος, ο οποίος καταγράφει μεγάλη αύξηση εξαγωγών και από την 17η θέση ανεβαίνει 9ος και η Σαουδική Αραβία από 12η.
Αναλυτικότερα, οι εξαγωγές της Ελλάδας προς την ΕΕ (28) εμφανίζουν σημαντική αύξηση (14,1%) και συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών καταλαμβάνουν το 54% των συνολικών εξαγωγών. Ακόμα μεγαλύτερο (17,4%) είναι το ποσοστό αύξησης των εξαγωγών προς τις χώρες της Ευρωζώνης.
Μεγάλη αύξηση καταγράφεται για τις εξαγωγές προς τη Β. μερική κατά 55,1%, τις Λοιπές Χώρες της Αμερικής κατά 145,4% και τις χώρες της Αφρικής κατά 21,7%. Μικρότερες ποσοστιαίες αυξήσεις παρατηρούνται στις εξαγωγές προς τις Λοιπές Χώρες ΕΕ (εκτός ευρώ) κατά 6,9% και προς την Ωκεανία (8,8%)
Αντίθετα, μεγάλη μείωση καταγράφεται στις εξαγωγές που αφορούν εφοδιασμούς πλοίων είτε από την ΕΕ είτε από Τρίτες Χώρες (-89,3% και -85,2% αντίστοιχα αλλά και προς τις χώρες της Ευρώπης εκτός Ε.Ε. κατά -35,5%, πτωτική είναι η τάση στις εξαγωγές(-8,8%) προς τις χώρες της Ασίας (πλην Μ.Ανατολής). Τέλος, ουσιαστικά στάσιμες εμφανίζονται οι εξαγωγές προς τις Χώρες της Μ.Ανατολής & Β.Αφρικής (-0,6%) .
Ως προς τους προορισμούς των ελληνικών εξαγωγών ανά οικονομική ένωση, πέραν της ήδη αναφερθείσας σημαντικής αύξησης προς την Ε.Ε. και προς τις 18 χώρες της Ευρωζώνης, οι εξαγωγές προς τις χώρες του G7 κατά 21%. Στην αντίθετη κατεύθυνση, σημαντικές μειώσεις των εξαγωγών παρατηρούνται προς τις BRICS (-24,4%), προς τις χώρες του OPEC (-13%), προς τις χώρες της Οικονομικής Συνεργασίας Μαύρης Θάλασσας(ΟΣΕΠ) (-28,5%) και προς τις χώρες της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης (-39%).
Σε ότι αφορά τις νέες εισόδους στην κατάταξη των 100 κορυφαίων αγορών για τα ελληνικά προϊόντα ξεχωρίζουν οι: Λιβερία (52η θέση), Μπαχάμες (67η), Κένυα (69η), Λουξεμβούργο (79η), Αντίγκουα (84η), Βερμούδες (87η θέση) και Ακτή Ελεφαντοστού (99η θέση).
Αντίθετα, μεγάλη είναι η υποχώρηση στην κατάταξη αγορών όπως: Γιβραλτάρ, Εφοδιασμοί Πλοίων, Σινγκαπούρη, Λιβύη, Μαυροβούνιο, Ινδονησία, Νιγηρία, Ιορδανία, Κατάρ.
Οι 20 κυριότερες αγορές για τα Ελληνικά Προϊόντα – 9ηνο 2015
Τα κορυφαία εξαγόμενα προϊόντα
Ως προς τη σύνθεση των εξαγωγών κατά μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, η συνολική μείωση, οφείλεται στην σημαντική πτώση των εξαγωγών καυσίμων (κατά -27,6%). Αντίθετα, οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων εμφανίζονται πολύ αυξημένες κατά 16,5%, οι εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων κινούνται επίσης ανοδικά κατά 8,8% και μικρότερες αυξήσεις παρατηρούνται στις εξαγωγές πρώτων υλών (4%) και στις χαμηλές σε αξία εξαγωγές της κατηγορίας Είδη & συναλλαγές μη ταξινομημένα (κατά 6,6%).
Τα 20 κυριότερα εξαγόμενα Ελληνικά Προϊόντα – 9μηνο 2015
Σε ότι αφορά επιμέρους κατηγορίες προϊόντων, ασφαλώς ξεχωρίζει η άνοδος του παρθένου ελαιολάδου στην 4η θέση, η εμφάνιση των μηχανών επεξεργασίας πληροφοριών (lap top, smartphones, tablets, gps κτλ) στην 9η θέση, η καταγραφή σωλήνων για αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου (18η θέση) και ασφάλτου από πετρέλαιο, για πρώτη φορά στο ΤΟΡ 20 των προϊόντων (20η θέση).
Οι εισαγωγές
Σε ότι αφορά τις εισαγωγές, στο 9μηνο του 2015, καταγράφεται ένταση της πτωτικής πορείας (-11,4%), που ξεκίνησε από τις αρχές του έτους, μετά τη μικρή άνοδο με την οποία έκλεισε το 2014. Η αξία τους διαμορφώθηκε σε 31.157 εκ. € έναντι 35.183,6 εκ.€ στο αντίστοιχο 9μηνο του 2014. Η αντίστοιχη μεταβολή, χωρίς τα πετρελαιοειδή δείχνει μικρή μείωση -3,1%, ή κατά 723,7 εκατ. ευρώ.
Και στην περίπτωση των εισαγωγών, η ένταση των μεταβολών ενισχύθηκε ιδιαίτερα στο 3ο 3μηνο του έτους, εξαιτίας της επιβολής κεφαλαιακών ελέγχων, που κατέστησαν δυσχερή την καταβολή εμβασμάτων προς το εξωτερικό, όπως φαίνεται από την καθολική υποχώρηση όλων των κλάδων, με εξαίρεση τα εμπιστευτικά προϊόντα (+483,7%).
ΚΕΡΔΟΣ