Όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν ότι ο νέος αναπτυξιακός νόμος -η οριστικοποίηση και ψήφιση του οποίου έχει μετατεθεί για τα τέλη του χρόνου ή το πιθανότερο αρχές του 2016- θα αποτελέσει έκπληξη. Κυρίως διότι η κυβέρνηση δείχνει να υιοθετεί μια διαφορετική λογική από αυτή των επιδοτήσεων, κάτι που ασφαλώς αλλάζει τα δεδομένα.
Μέχρι σήμερα ένας επιχειρηματίας υπέβαλε το επενδυτικό του πλάνο και αν έπαιρνε την έγκριση προχωρούσε έχοντας διασφαλίσει την επιδότηση του 30%, 40% ή 50% του κόστους. Μια πρακτική που βοήθησε πολύ την ανάπτυξη της παραγωγικής βάσης της χώρας –ιδιαίτερα στη Β. Ελλάδα- και συχνά αξιοποιήθηκε για να απορροφηθούν αδιάθετα κοινοτικά κονδύλια. Συγχρόνως, όμως, έδωσε τη δυνατότητα σε επιτήδειους να καρπωθούν χρήματα μέσω υπερτιμολογήσεων ή επενδύσεων που τελικά έμειναν στη μέση και δεν μπήκαν ποτέ στην παραγωγή. Σε αυτές τις διαδρομές χάθηκαν πολλά λεφτά…
Από εδώ και στο εξής οι εξελίξεις μοιάζουν να κινούνται σε διαφορετική κατεύθυνση. Από τη μία η αντικειμενική αδυναμία του κράτους να διαθέσει ζεστό χρήμα και από την άλλη οι πιεστικές ανάγκες των επιχειρήσεων και της χώρας για ιδιωτικές επενδύσεις οδηγούν την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης –τον υπουργό Γιώργο Σταθάκη και τους συνεργάτες του- να αποδεχθεί τις προτάσεις των επιχειρηματικών φορέων, για εναλλακτικές μορφές ενίσχυσης. Να υιοθετήσει μοντέλα που ισχύουν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες το κύριο μέλημα ενός επενδυτικού νόμου δεν είναι οι επιδοτήσεις, αλλά τα παραγωγικά κίνητρα. Κυρίως μια πιο χαλαρή φορολογική αντιμετώπιση των νέων επενδύσεων, που σε συνδυασμό με ελκυστικές χρηματοδοτήσεις αναπτυξιακών funds έχουν τελικά το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Funds που αξιοποιούν κεφάλαια του δημοσίου και –κυρίως- του ιδιωτικού τομέα, επιτυγχάνοντας σημαντική μόχλευση και διαρκή ανακύκλωση χρήματος, το οποίο επειδή θα επιστρέφει στην… πηγή θα μπορεί να διατεθεί και πάλι για επενδύσεις. Εννοείται ότι με κάποιο τρόπο το χρήμα αυτό θα είναι φθηνότερο, δηλαδή το επιτόκιο θα είναι χαμηλότερο από το αντίστοιχο της αγοράς και το δάνειο θα δίνεται στοχευμένα για την υλοποίηση συγκεκριμένων επενδυτικών σχεδίων.
Επιπρόσθετα, θα υπάρξει διασύνδεση της συγκεκριμένης επένδυσης με κάποιου τύπου ειδικό φορολογικό καθεστώς. Έμφαση θα δίνεται στις επενδύσεις που ευνοούν την κανοτομία και την εξωστρέφεια, ενώ πρόσθετη μοριοδότηση θα έχουν όσοι είναι εγκατεστημένοι ή θα εγκατασταθούν στις Βιομηχανικές Περιοχές. Υπάρχει σκέψη να πριμοδοτηθούν ακόμη περισσότερο όσοι θα αξιοποιήσουν σχολάζουσες, ανενεργές εγκαταστάσεις και δεν θα χτίσουν νέα κτίρια.
Όλα αυτά που θα συζητήσει αύριο στη Θεσσαλονίκη με τους εκπροσώπους των επιχειρήσεων ο Γενικός Γραμματέας Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων Λόης Λαμπριανίδης είναι εν πολλοίς όλα αυτά συνιστούν προτάσεις των παραγωγικών φορέων εδώ και χρόνια. Αρκεί να ανατρέξει κανείς στις ανακοινώσεις –για παράδειγμα- του ΣΒΒΕ και του ΣΕΒΕ. Προτάσεις που οι προηγούμενες κυβερνήσεις άκουγαν, συζητούσαν, αλλά δεν υλοποιούσαν στην πράξη. Για κάποιο λόγο επέλεγαν το απλούστερο σχήμα της επιδότησης ενός ποσοστού μιας επένδυσης, ώστε ουδεμία ευθύνη να έχουν μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου. Με τον ΣΥΡΙΖΑ τα πράγματα σε αυτό το επίπεδο είναι διαφορετικά. Ίσως διότι τα στελέχη του που ασχολούνται με τον ιδιωτικό τομέα στερούνται εμπειριών και δεν έχουν πρωτότυπες ιδέες. Άρα υποχρεώνονται να ακούσουν την αγορά.
Φυσικά, όπως όλα τα πράγματα στην οικονομία έτσι και οι ρυθμίσεις του νέους αναπτυξιακού νόμου θα κριθούν στην πράξη. Διότι όταν κάτι ακούγεται λογικό, αλλά επί χρόνια δεν γίνεται, πάντα υπάρχει η υπόνοια ότι ενδεχομένως να είναι για τα ελληνικά δεδομένα ανεφάρμοστο. Εν προκειμένω απαιτείται ο συντονισμός των επιχειρήσεων, των αρμοδίων οργάνων της Πολιτείας και του τραπεζικού συστήματος, αλλά και η διαθεσιμότητα ιδιωτικών κεφαλαίων, που θα πιστέψουν στην παραγωγική ανασυγκρότηση και το επιχειρηματικό δυναμικό της χώρας. Χρειάζεται ακόμη εγγυημένη πολιτική σταθερότητα, ώστε όλος αυτός ο ενάρετος κύκλος του χρήματος, της παραγωγής και των πωλήσεων να λειτουργήσει απρόσκοπτα και χωρίς δυσάρεστες εξωγενείς εκπλήξεις, που θα οδηγήσουν σε μαύρες τρύπες, κόκκινα δάνεια και κτίρια κουφάρια.