Την αξία του ελληνικού ξύλου σε ό,τι αφορά τις εξωτερικές κατασκευές -με ιδιαίτερη έμφαση στην περίπτωση του ελληνικού κυπαρισσιού- επισημαίνει ο καθηγητής του Τμήματος Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου του ΤΕΙ Λάρισας, Ιωάννης Κακαράς, με αφορμή σχετική μελέτη του.
"Είναι γεγονός ότι τα καλής ποιότητας ξύλα ελληνικής προέλευσης είναι καλύτερα από τα εισαγόμενα" τονίζει ο κ. Κακαράς. "Η μαύρη πεύκη ελληνικής προέλευσης", σημειώνει, "κατάλληλα βαμμένη με επίχρισμα υδροδιαλυτής ακρυλικής λάκας ή λαδομπογιάς εξωτερικής χρήσεως είναι καλή περίπτωση, αλλά απαντάται όμως σε μικρές ποσότητες στην αγορά. Το έλατο βέβαια δεν είναι το καλύτερο για εξωτερικές κατασκευές, εάν ωστόσο το χρησιμοποιήσουμε πρέπει να το βάψουμε με ιδιαίτερη προσοχή".
"Είναι γεγονός ότι τα καλής ποιότητας ξύλα ελληνικής προέλευσης είναι καλύτερα από τα εισαγόμενα" τονίζει ο κ. Κακαράς. "Η μαύρη πεύκη ελληνικής προέλευσης", σημειώνει, "κατάλληλα βαμμένη με επίχρισμα υδροδιαλυτής ακρυλικής λάκας ή λαδομπογιάς εξωτερικής χρήσεως είναι καλή περίπτωση, αλλά απαντάται όμως σε μικρές ποσότητες στην αγορά. Το έλατο βέβαια δεν είναι το καλύτερο για εξωτερικές κατασκευές, εάν ωστόσο το χρησιμοποιήσουμε πρέπει να το βάψουμε με ιδιαίτερη προσοχή".
Όλες οι υπηρεσίες Μηχανικού εδώ!
Η δρυς, η καστανιά, το Ιroko, σε μορφή πριστών και το κόντρα πλακέ θαλάσσης (όχι κινέζικο) είναι αναμφίβολα, σύμφωνα με τον κ. Κακαρά, από τα καλύτερα προϊόντα για κατασκευές στο ύπαιθρο, αλλά είναι εισαγόμενα και ακριβά.
Η ελληνική καστανιά της Χαλκιδικής, του Πηλίου και άλλων περιοχών, η οποία απαντάται κυρίως σε μορφή πασσάλων, λεπτών στύλων ή πελεκητής και σε μικρές ποσότητες σε μορφή πριστής ξυλείας είναι από τα καταλληλότερα ξύλα για εξωτερικές κατασκευές (περιφράξεις, πέργκολες, καθιστικά, υπόστεγα, υποστυλώματα δένδρων) γιατί έχει μεγάλη ποσότητα εγκαρδίου ξύλου πλούσιου σε ταννίνες. Στέγες και υπόστεγα από καστανιά σώζονται για δεκάδες και εκατοντάδες χρόνια σε ελληνικά μοναστήρια και σε χωριά περιοχών με δάση καστανιάς.
Σπουδαίο το κυπαρίσσι
Ειδική, ωστόσο, αναφορά ο κ. Κακαράς κάνει στο ελληνικό κυπαρίσσι, λέγοντας ότι το ξύλο του ελληνικού κυπαρισσιού είναι ιδανικό για δομικές κατασκευές και κατασκευές υπαίθρου. Το κυπαρίσσι (Cupressus sempervirens), συνεχίζει, είναι δασικό είδος της Ελλάδας και της μεσογειακής λεκάνης γενικότερα και φθάνει εύκολα σε ύψος πάνω από 25 μέτρα.
Έχει χαρακτηριστική λιγερόκορμη μορφή και παράγει ξύλο πολύ ανθεκτικό και άριστης ποιότητας. Είναι εντυπωσιακή η προσαρμογή του στο μεσογειακό κλίμα και σε όλα τα περιβάλλοντα: από τα υπο-αλπικά οικοσυστήματα μέχρι μέσα σε κοίτες χειμάρρων. Αναπτύσσεται σχεδόν σε κάθε έδαφος και είναι ανθεκτικό τόσο στον παγετό όσο και στην ξηρασία, αλλά και στη φωτιά. Στην Ελλάδα αναπτύσσονται δύο ποικιλίες κυπαρισσιού. Η πρώτη ποικιλία είναι το πυραμιδοειδές - πλαγιόκλαδο κυπαρίσσι, το οποίο έχει κλαδιά σχεδόν κατακόρυφα (Cupressus sempervirens var. pyramidalis) και η δεύτερη ποικιλία είναι το οριζοντιόκλαδο, το οποίο έχει τα κλαδιά σχεδόν οριζόντια (Cupressus sempervirens var. horizontalis). Και τα δύο είδη παρέχουν σκληρή και ανθεκτική ξυλεία μέτριου βάρους.
Οι φυσικές και χημικές ιδιότητες του κυπαρισσιού, αναφέρει ο κ. Κακαράς, το καθιστούν από τις σημαντικότερες πρώτες ύλες για δομικές κατασκευές, όπως στέγες, πατώματα, κουφώματα για κατασκευές εξωτερικού χώρου και για κατασκευές στην ξυλοναυπηγική.
"Ας μην ξεχνάμε", διευκρινίζει, ότι οι στέγες του Παρθενώνα και των άλλων αρχαίων ναών, ήταν κατασκευασμένες από ξύλο κυπαρισσιού και κέδρου. Από τα ίδια αυτά είδη ξύλου κατασκευάζονταν και ο φέρον σκελετός όλων των κτιρίων της Μινωικής εποχής, όπως τα ανάκτορα της Κνωσού. Οι στόλοι της Αιγύπτου, της Παλαιστίνης και των φοινίκων είχαν ναυπηγηθεί από ξυλεία Κρητικού κυπαρισσιού. Η κιβωτός του Νώε, όπως αναφέρεται στη Βίβλο, ήταν κατασκευασμένη από κυπαρίσσι του όρους Σιών.
Και τα δύο είδη κυπαρισσιού, διευκρινίζει, έβρισκαν εκτεταμένη εφαρμογή στην ξυλοναυπηγική. Από το πλαγιόκλαδο κυπαρίσσι στη ναυπηγική τέχνη χρησιμοποιείτο και εξακολουθεί να χρησιμοποιείται μόνο ο κορμός για κατασκευή καταρτιών και πριστής ξυλείας για πέτσωμα και το κατάστρωμα.
Από το οριζοντιόκλαδο κυπαρίσσι εκτός από τον κορμό χρησιμοποιούνταν και τα καμπύλα κλαδιά για τα καμπύλα στοιχεία του σκελετού. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το σφακιανό κυπαρίσσι της Κρήτης με οριζόντια κλαδιά, αυτοφυές δένδρο, στο οποίο ο κορμός και τα οριζόντια κλαδιά είναι πολύ πλούσια σε εγκάρδιο ξύλο με πολλούς ρητινοφόρους αγωγούς και ρετσίνι, δομικά στοιχεία που του προσδίνουν μεγάλη ανθεκτικότητα. Εδώ, το κυπαρίσσι, σε ηλικία 18-20 χρόνων υλοτομούταν σε ύψος 1 με 2 m από το έδαφος και έδινε ένα ιστό για βάρκα ή ένα στύλο μήκους 3,5-4 m για οικοδομική χρήση.
Η ιδιαίτερη αξία του κυπαρισσιού και των προϊόντων που παράγονται από αυτό, καταλήγει ο κ. Κακαράς, καθιστούν αναγκαία την εφαρμογή μιας πολιτικής από την πλευρά της πολιτείας, τόσο στον δασικό τομέα, όσο και στην αγορά, η οποία θα ενισχύσει την σταδιακή αύξηση των δασών κυπαρισσιού και θα κατευθύνει την αγορά και τους εμπλεκόμενους στην εμπορία και χρήση της ξυλείας κυπαρισσιού σε δομικές κατασκευές και άλλες εφαρμογές. Οι Δήμοι στην επαρχία μπορούν να βρουν κυπαρίσσια σε ιδιωτικά κτήματα και να αναθέσουν σε εργολάβους κατασκευαστές κατασκευές υπαίθρου από ξύλο κυπαρισσιού. Μια τέτοια κίνηση θα αποτελούσε μια σωστή πολιτική διάδοσης του κυπαρισσιού σαν δένδρο για καλλιέργεια και αναδασώσεις, καταλήγει ο κ. Κακαράς.
