ΓΝΩΜΕΣ: Φυσικό αέριο, τράπεζες και άγνοια κινδύνου

του του Ν.Γ. Δρόσου |
Η βαθειά αδιαφορία, πιθανώς για ορισμένους εξ αυτών και άγνοια, που επέδειξαν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης σχετικά με τη λειτουργία και τη φύση των αγορών, εγκρίνοντας ομόφωνα την απόφαση περί κουρέματος των καταθέσεων στην Κύπρο, υπενθυμίζει τους λόγους για τους οποίους πρέπει να υπάρχει σαφής διάκριση μεταξύ της πολιτικής εξουσίας και της άσκησης νομισματικής πολιτικής.

Στο μόρφωμα, που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε ευρωζώνη, η ανεξαρτησία των εθνικών κεντρικών τραπεζών έχει χαθεί de jure και εκείνη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, de facto.

Η άσκηση νομισματικής πολιτικής, όπως για παράδειγμα η συνέχιση ή μη της παροχής ρευστότητας εκ μέρους της ΕΚΤ μέσω του προγράμματος ELA σε χώρες οι οποίες αντιμετωπίζουν σχετικά προβλήματα, στην πράξη έχει εναποτεθεί σε ανθρώπους οι οποίοι στηρίζουν τις αποφάσεις τους όχι στην ανάγκη διατήρησης της σταθερότητας του νομισματικού συστήματος, αλλά με στόχο την εδραίωση της επικυριαρχίας τους επί των υπολοίπων εταίρων.

Ωσάν να μην έφθανε το γεγονός ότι επί μια δεκαετία και πλέον η ευρωζώνη πορεύεται στρεβλά, δίχως ενιαία δημοσιονομική εποπτεία, κεντρική τράπεζα με ρόλο δανειστή ύστατης προσφυγής, αλλά και δίχως ενιαία τραπεζική εποπτεία, πλέον καταδεικνύεται ότι τα κορυφαία στελέχη της, δηλαδή όσοι κάθονται στις καρέκλες του υπουργού Οικονομικών των κρατών μελών της, δεν μπορούν καν να ξεχωρίσουν τι σημαίνει η έννοια «συστημικός κίνδυνος» ή η ακόμη απλούστερη, «εμπιστοσύνη».

Όταν ο υπουργός Οικονομικών της κυριότερης οικονομίας της ευρωζώνης, κ.Β.Σόιμπλε, εκτιμά ότι η Κύπρος δεν συνιστά κίνδυνο συστημικού χαρακτήρα, ως εκ του μεγέθους της οικονομίας της, υπονοώντας ότι είναι δυνατή η έξοδός της από τη νομισματική ένωση, εμφανίζεται να αγνοεί θεμελιώδη ζητήματα σχετικά με τη λειτουργία των αγορών.

Πρώτον, κτυπά το θεμέλιο λίθο ολοκλήρου του νομισματικού και πιστωτικού οικοδομήματος, δηλαδή, την έννοια της «πίστης».

Σε περίπτωση πτώχευσης και εξόδου της Κύπρου από την ευρωζώνη, απλοί αποταμιευτές, άνθρωποι οι οποίοι πίστευαν στην εγγύηση καταθέσεων έως του ποσού των 100.000 ευρώ και είχαν εμπιστευτεί τις οικονομίες τους σε τραπεζικά ιδρύματα κρατών μελών της, θα χάσουν τις τοποθετήσεις τους, ή εντέλει το μεγαλύτερο τμήμα τους, ανοίγοντας έτσι την πόρτα σε έναν τερατώδη κίνδυνο μετάστασης του προβλήματος στην λοιπή περιφέρεια ή και την καρδιά της νομισματικής ένωσης.

Γιατί να εμπιστευτεί κανείς το οποιοδήποτε πιστωτικό ίδρυμα της ευρωζώνης εάν δεν είναι βέβαιος για την ασφάλεια των καταθέσεών του και αντίστοιχα, εάν μια χώρα μπορεί να αφεθεί να πτωχεύσει, γιατί να μην είναι δυνατό αυτό και για κάποια άλλη;

Τώρα, και μόνον υπό το βάρος των εξελίξεων στην Κύπρο, ανοίγει η συζήτηση στην ευρωζώνη για τη θέσπιση ενιαίων κανόνων εγγύησης καταθέσεων ενώ ακόμη η συζήτηση περί σφικτότερης δημοσιονομικής εποπτείας αργεί…

Δεύτερον, πέραν της αδιαφορίας που επέδειξαν έναντι αυτών των θεμελιωδών κανόνων, όσοι έχουν τον πρώτο λόγο στο Eurogroup, εμφάνισαν συνάμα και μια σαφή απουσία πολιτικής διορατικότητας, η οποία μπορεί να αποδοθεί μόνον στην τύφλωση που παρέχει η υπεροψία.

Όσο δίκιο και εάν είχαν σχετικά με την αδιαφάνεια που χαρακτηρίζει τη λειτουργία του πιστωτικού συστήματος στην Κύπρο, ή την ανάγκη μείωσης των υπερτροφικών του διαστάσεων σε σχέση με τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας αυτής να το στηρίξει σε περίπτωση προβλημάτων, ο απολυταρχικός τρόπος με τον οποίο επεδίωξαν τη συρρίκνωσή του οδήγησε μια χώρα μέλος της ΕΕ και της ευρωζώνης, στην αγκαλιά των συμφερόντων εκείνων, που οι ίδιοι επιθυμούσαν να εκμηδενίσουν στη χώρα αυτή.

Αυτήν την ώρα, ο φίλτατος κ.Σαρρής, υπουργός Οικονομικών της Κύπρου έχει σχεδόν στρατοπεδεύσει στη ρωσική πρωτεύουσα αναζητώντας λύση στα αδιέξοδα ενώπιον των οποίων έφερε τη χώρα του η ευρωζώνη.

Εάν κατορθώσει να την βρει εκεί, κάτι το οποίο θεωρείται ακόμη αμφίβολο, υπάρχει σημαντική πιθανότητα ρωσικά συμφέροντα να αποκτήσουν τραπεζικό ίδρυμα σε κράτος μέλος της ευρωζώνης αλλά και να εμπλακούν άμεσα στο πλέον φιλόδοξο ενεργειακό πρόγραμμα των τελευταίων δεκαετιών στην Ν.Α. Μεσόγειο.

Ένα πρόγραμμα, το οποίο επίσης αφορά το Ισραήλ και άρα κατά προέκταση τις ΗΠΑ, που μπορεί να ανατρέψει γεωπολιτικές ισορροπίες και οικονομικούς συσχετισμούς παγκόσμιας εμβέλειας και σε περίπτωση ρωσικής ανάμιξης, θα μεγεθύνει την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη χώρα αυτή.

Περιττεύει δε να αναφερθούμε στη σημασία που αποκτά σε περίπτωση εμπλοκής της Ρωσίας στο κυπριακό ενεργειακό πρόγραμμα, αντίστοιχη εμπλοκή της στην Ελλάδα με την απόκτηση της ΔΕΠΑ, που διακαώς εμφανίζεται να επιθυμεί ο φίλτατος κ.Α.Μίλερ, ισχυρός άντρας της Gazprom…

Αν όλα αυτά δεν αφορούν σε «συστημικού χαρακτήρα» ζητήματα, τότε σε τι αφορούν κ.Σόιμπλε;

Νομίζετε ότι ο όρος αφορά μόνον στις «too big to fail» τράπεζες; Μα ακόμη και αυτές, ουδείς τις πείραξε… 

Εuro2day.gr