του Στυλιανού Γώγου και Όλγας Κοσμά*|
Ο στόχος της μείωσης του ποσοστού της ανεργίας κατά 10 με 15 ποσοστιαίες μονάδες μέσα στην επόμενη δεκαετία είναι εφικτός, στην περίπτωση που η ελληνική οικονομία καταφέρει να πετύχει ισχυρούς ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης, αύξηση
των πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις, χαμηλό κόστος χρήσης του κεφαλαίου και βελτίωση του κλίματος αναφορικά με τις προσδοκίες των καταναλωτών και τη χρηματοοικονομική κατάσταση των νοικοκυριών.
των πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις, χαμηλό κόστος χρήσης του κεφαλαίου και βελτίωση του κλίματος αναφορικά με τις προσδοκίες των καταναλωτών και τη χρηματοοικονομική κατάσταση των νοικοκυριών.
Πιο συγκεκριμένα, η εργασία εκτιμά οικονομετρικά τη σχέση ανάμεσα στις ετήσιες μεταβολές στην ανεργία και στις ετήσιες μεταβολές του ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης (σχέση γνωστή ως νόμος του Okun). Στη συνέχεια, στην ανάλυση προστίθενται επιπλέον τέσσερις μεταβλητές: το πραγματικό επιτόκιο, ο ποσοστιαίος ρυθμός μεταβολής των πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις, οι προσδοκίες των καταναλωτών ως προς τη μελλοντική εξέλιξη του επιπέδου των τιμών και η χρηματοοικονομική κατάσταση των νοικοκυριών. Έπειτα, με βάση τις παραπάνω εκτιμήσεις και κάνοντας κάποιες βασικές υποθέσεις για την πορεία των ερμηνευτικών μεταβλητών για το χρονικό διάστημα 1ο τρίμηνο 2014 - 4ο τρίμηνο 2020, πραγματοποιούμε προβλέψεις για το ποσοστό της ανεργίας και το ποσοστό της απασχόλησης. Αναλυτικά, τα συμπεράσματα της οικονομετρικής μελέτης είναι τα ακόλουθα:
Επιβεβαιώνεται η αρνητική και στατιστικά σημαντική σχέση μεταξύ του ετήσιου ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης και της ετήσιας μεταβολής του ποσοστού ανεργίας. Συγκεκριμένα, μια μοναδιαία αύξηση του ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης συνδέεται με μια μείωση του ποσοστού ανεργίας κατά 0,27 ποσοστιαίες μονάδες. Η ευαισθησία της ανεργίας σε μεταβολές του ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης αυξήθηκε σημαντικά κατά την περίοδο της ύφεσης 2007-2013, καθώς προ κρίσης η αντίστοιχη ελαστικότητα ήταν 0,12.
Υπάρχει αρνητική και στατιστικά σημαντική σχέση μεταξύ της μεταβολής στο ποσοστό ανεργίας και της ποσοστιαίας μεταβολής των πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις, καθώς και με τις προσδοκίες των καταναλωτών για τη μελλοντική εξέλιξη των τιμών και τη χρηματοοικονομική κατάσταση των νοικοκυριών. Αντιθέτως, παρατηρείται θετική αλλά μη στατιστικά σημαντική σχέση με το πραγματικό επιτόκιο (απόδοση δεκαετούς κυβερνητικού ομολόγου μείον την ποσοστιαία μεταβολή στον αποπληθωριστή του ΑΕΠ).
Σύμφωνα με το βασικό μας σενάριο προβλέπουμε ότι το 4ο τρίμηνο του 2020 το ποσοστό της ανεργίας θα έχει μειωθεί προσεγγιστικά κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2013 (από 27,6% στο 16,8%). Αυτή η πρόβλεψη είναι συμβατή με ένα μέσο ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης της τάξεως του 3,5%, με ένα μέσο ρυθμό ποσοστιαίας μεταβολής στη δανειοδότηση των επιχειρήσεων κατά 4,5%, με ένα πραγματικό επιτόκιο 3,0% και με μια σταδιακή βελτίωση τόσο στις προσδοκίες των καταναλωτών για το επίπεδο των τιμών στο μέλλον όσο και στη χρηματοοικονομική κατάσταση των νοικοκυριών. Αυτή η μείωση της ανεργίας συνάδει με μια αύξηση του ποσοστού απασχόλησης κατά 8,1 ποσοστιαίες μονάδες (από 43,2% στο 51,3%), ήτοι αύξηση της απασχόλησης κατά 734 χιλιάδες άτομα.
Σε ένα πιο αισιόδοξο σενάριο, όπου ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης διαμορφώνεται στο 4,5%, ο ποσοστιαίος ρυθμός μεταβολής της δανειοδότησης των επιχειρήσεων στο 5,5%, το πραγματικό επιτόκιο στο 2,0% και οι δείκτες των καταναλωτών και των νοικοκυριών αυξάνονται με ταχύτερο ρυθμό, το ποσοστό ανεργίας πέφτει πάνω από 15 ποσοστιαίες μονάδες (στο 12,1% το 4ο τρίμηνο του 2020). Αυτό το σενάριο αντιστοιχεί σε αύξηση της απασχόλησης ως ποσοστού κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες και ως επιπέδου κατά 979 χιλιάδες άτομα.
Σε ένα απαισιόδοξο σενάριο, όπου ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης διαμορφώνεται στο 2,5%, ο ποσοστιαίος ρυθμός μεταβολής της δανειοδότησης των επιχειρήσεων στο 3,5%, το πραγματικό επιτόκιο στο 4,0% και οι δείκτες των καταναλωτών και των νοικοκυριών αυξάνονται με πολύ βραδύτερο ρυθμό, το ποσοστό ανεργίας πέφτει μόλις 6,5 ποσοστιαίες μονάδες (στο 21,1% το 4ο τρίμηνο του 2020) και η απασχόληση αυξάνεται κατά 500 χιλιάδες άτομα.
*Ανάλυση που δημοσιεύεται στην περιοδική έκδοση Economy and Markets της Eurobank
imerisia.gr
