Έκρηξη εισαγωγών και επενδυτική απραξία - Απειλή για την ανάπτυξη

Eνα τρίπτυχο έκρηξης εισαγωγών, επενδυτικής απραξίας και άτυπης στάσης πληρωμών αποκάλυψαν χθες τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το ΑΕΠ, επιβεβαιώνοντας τα ευρήματα του Alert Μechanism Report για την Ελλάδα που παρουσιάστηκε χθες στο Εcofin με απόφαση των ΥΠΟΙΚ για εκκίνηση σε βάθος μελέτης.

Oι αριθμοί των δύο αυτών αναφορών δείχνουν ότι η ελληνική οικονομία αδυνατεί να "εκτιναχθεί" αναπτυξιακά. Κύριος παράγοντας ανόδου του ΑΕΠ είναι προς το παρόν η ιδιωτική κατανάλωση (σ.σ. και λόγω του τουρισμού). Μία από τις αιτίες για την κατάσταση αυτή είναι οι μεταρρυθμίσεις των μνημονίων που εκκρεμούν, με το Eurogroup να επαναλαμβάνει τις προειδοποιήσεις για άμεση ανάγκη εφαρμογής τους.

Oι εισαγωγές

Oι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών επιταχύνονται με ταχύτατο ρυθμό τους τελευταίους μήνες, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, πνίγοντας κάθε όφελος από την αύξηση των εξαγωγών.

Oι εξαγωγές με τη σειρά τους ναι μεν αυξάνονται αλλά όχι όσο θα έπρεπε (με βάση τις επιδόσεις άλλων χωρών), με αποτέλεσμα να χάνονται συνεχώς μερίδια αγοράς στο εξωτερικό, όπως αποδεικνύουν τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που τέθηκαν χθες επί τάπητος στο πλαίσιο της διαδικασίας μακροοικονομικών ανισορροπιών (Alert Μechanism Report). Δείχνουν ότι η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια είδε το μερίδιό της στο παγκόσμιο εμπόριο να περιορίζεται από το 0,32% το 2014 στο 0,28% το 2017.

O λόγος για μία από τις ανοιχτές πληγές της ελληνικής οικονομίας για την οποία οι προειδοποιήσεις έχουν ακουστεί πολλάκις το τελευταίο διάστημα, ακόμη και από το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή. Είχε πει προ εβδομάδων ότι ο μεγαλύτερος μελλοντικός κίνδυνος για τον ιδιωτικό τομέα μπορεί να είναι μία μεγάλη εισαγωγική διείσδυση.

Eπενδύσεις

H δεύτερη ανοιχτή πληγή έχει σχέση με τις επενδύσεις οι οποίες δεν… αυξάνονται. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το ΑΕΠ κατά το τρίτο τρίμηνο του 2018, δείχνουν διψήφια μείωση των επενδύσεων.

H ιδιαίτερα αρνητική αυτή επίδοση, σε ένα βαθμό προέρχεται από την επίπτωση βάσης του 2017 (δηλαδή λόγω της τότε επενδυτικής έκρηξης ως αποτέλεσμα της ολοκλήρωσης μεγάλων αυτοκινητοδρόμων που παραδόθηκαν στο Ελληνικό Δημόσιο έναν χρόνο πριν).

Oπως εξηγούν αρμόδια στελέχη, οδήγησαν σε μεγάλη άνοδο στην αξία των Επενδύσεων (ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου στα 7 δισ. ευρώ στο γ΄ τρίμηνο του 2017, έναντι 5,4 δισ. ευρώ έναν χρόνο πριν). Ωστόσο και πάλι οι ελληνικές επενδυτικές επιδόσεις είναι πάρα πολύ φτωχές: το τρίτο τρίμηνο του 2018 η αξία των επενδύσεών οριακά ξεπέρασε τα 6 δισ. ευρώ έναντι 17,2 δισ. ευρώ το 2007, όπως δείχνουν οι ιστορικές σειρές δεδομένων της ΕΛΣΤΑΤ.

Tα παραπάνω στοιχεία επιβεβαιώνονται και από την Έκθεση της Κομισιόν για τις μακροοικονομικές ανισορροπίες. Δείχνει ότι η Ελλάδα έχει τεράστιο πρόβλημα/άνοιγμα στη διεθνή επενδυτική της θέση (142,5% του ΑΕΠ), το οποίο θα διερευνηθεί σε βάθος μέσα από έκθεση που θα διεξάγουν τα κοινοτικά όργανα. Στόχος είναι να διατυπώσουν συστάσεις μέσα στο 2019 με τις οποίες θα πρέπει να συμμορφωθεί η Ελλάδα.

Kράτος

Eνα άλλο, τρίτο, πεδίο ανησυχίας και πιέσεων στο ΑΕΠ είναι αυτό της κρατικής κατανάλωσης: μειώθηκε κατά 4,1% το τρίτο τρίμηνο του 2018 (στα 8,8 δισ. ευρώ από 8,94 δισ. ευρώ ένα χρόνο πριν. Και τούτο όχι λόγω μιας πολιτικής νοικοκυρέματος των κρατικών δαπανών αλλά λόγω της άτυπης στάσης πληρωμών: κρατικών οφειλών, επενδύσεων, άλλων υποχρεώσεων. Το αποτέλεσμα ήταν να στηριχθούν τα υπερπλεονάσματα, έτσι όμως μειώθηκε και η ζήτηση στην οικονομία και περιορίστηκαν οι αναπτυξιακές προοπτικές της.

Συνολικά το ΑΕΠ σε αξία διαμορφώθηκε το τρίτο τρίμηνο στα 46,4 δισ. ευρώ από 45,2 δισ. ευρώ ένα χρόνο πριν. Στήριξη σε αυτή την άνοδο παρείχε η καταναλωτική δαπάνη νοικοκυριών και επιχειρήσεων (που αυξήθηκε στα 31,5 δισ. ευρώ από 31 δισ. ευρώ ένα χρόνο πριν) και η λογιστική αποτύπωση των αποθεμάτων των επενδύσεων (δηλαδή της εξισωτικής δαπάνης για τον ακαθάριστο σχηματισμό πάγιου κεφαλαίου όπως υπολογίζεται σε όρους παραγωγής και σε όρους δαπάνης). Ο λόγος για μία λογιστική κίνηση που προβλέπουν οι Εθνικοί Λογαριασμοί ανά την ΕΕ και στήριξε την άνοδο του ΑΕΠ κατά 2,2% αλλά δεν έχει σχέση με την πραγματική δυναμική της οικονομίας….

Mε άλλα λόγια πρέπει να φανεί αν θα γίνει εφικτό να διατηρηθεί το ΑΕΠ σε άνοδο πάνω από τα επίπεδα του 2% στα οποία στηρίζεται και ο προϋπολογισμός: προβλέπει άνοδο κατά 2,1% του ΑΕΠ φέτος και κατά 2,5% το 2019.

Συστάσεις Eurogroup

Σύμφωνα με το Eurogroup αυτό που απαιτείται είναι η ολοκλήρωση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έχουν μείνει στη μέση και περιλαμβάνονται στην έκθεση της Ενισχυμένης Εποπτείας η οποία κρίθηκε τη Δευτέρα από το Eurogroup. Οι θεσμοί δίνουν έμφαση στην επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, της επίλυσης της νομοθεσίας περί αφερεγγυότητας, σε παρεμβάσεις στις αγορές προϊόντων και στην αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Κράτους προς ιδιώτες.

Για όλα αυτά τα πεδία η Ελλάδα θα κριθεί ξανά στις 27 Φεβρουαρίου από τους θεσμούς. Ωστόσο, κρίνεται καθημερινά τόσο από τις αγορές όσο και από τους αριθμούς που μετρούν τις επιδόσεις ελληνικής οικονομίας.

capital.gr