Έχοντας κάνει αισθητή την παρουσία τους από το 2013 και λίγο πριν από την ολοκλήρωση της πρώτης ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, τα short funds, τα funds δηλαδή που τηρούν αρνητικές καθαρές θέσεις στις αγορές, βρίσκονται –ιδίως τα τελευταία περίπου τέσσερα χρόνια– στο επίκεντρο της ελληνικής αγοράς και ειδικά σε περιόδους ισχυρών πιέσεων όπως αυτή που διανύουμε. Το τελευταίο διάστημα, τρία ισχυρά βρετανικά funds έχουν βρεθεί στο προσκήνιο αφού επιμένουν short στις μετοχές των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και δεν αποχωρούν από αυτές τους τις θέσεις ακόμα και όταν σημειώνεται ράλι, όπως αυτό του περασμένου Απριλίου όταν ο τραπεζικός κλάδος σημείωσε άνοδο άνω του 30%. Ο λόγος για το Lansdowne Partners, το Marshall Wace και το Oceanwood Capital Management, τα οποία έχουν κεφάλαια υπό διαχείριση στα 23 δισ. δολ., 40 δισ. δολ. και 4 δισ. δολ., αντίστοιχα, και διατηρούν γραφεία σε Λονδίνο, Νέα Υόρκη και Χονγκ Κονγκ.
Οπως σημειώνει στην «Κ» χρηματιστηριακός παράγοντας, «αν κοιτάξει κανείς τα πράγματα από απόσταση θα δει ότι αυτά τα funds, από πέρυσι για παράδειγμα, έχουν επικεντρωθεί στις μετοχές που έχουν βρεθεί στην καρδιά των πιέσεων. Αυτές δεν είναι άλλες από τις τέσσερις τράπεζες, τη ΔΕΗ και τη Folli Follie». Και προσθέτει, «είναι ξεκάθαρο πως παρακολουθούν στενά την ελληνική αγορά και ποντάρουν όπου –σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους– υπάρχει πηγή ανησυχίας και αδυναμία».
Είναι χαρακτηριστικό πως τόσο το Marshall Wace όσο και το Oceanwood Capital Management ήταν μεταξύ των 25 funds και επενδυτικών τραπεζών που συμμετείχαν στις συναντήσεις που είχε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Χουλιαράκης, στο πλαίσιο του roadshow στο Λονδίνο, στα τέλη Ιουνίου, ενώ συμμετέχουν σε τηλεδιασκέψεις ελληνικών εισηγμένων όπου παρουσιάζουν τα οικονομικά αποτελέσματά τους καθώς και στα roadshows του ελληνικού Χρηματιστηρίου στη βρετανική πρωτεύουσα. Αξίζει να σημειώσουμε πως το Lansdowne Partners δίνει ισχυρό «παρών» στα της ελληνικής αγοράς εδώ και χρόνια αφού έχει αποκτήσει σημαντική θέση στο μετοχικό κεφάλαιο του ΟΛΠ, που αν και προς 10ετίας διαμορφωνόταν στο 9,67%, σήμερα φτάνει στο 5%.
Εγχώριοι αναλυτές επισημαίνουν στην «Κ» πως οι shorts έχουν γίνει... θαμώνες στο ελληνικό χρηματιστήριο, ειδικά από το καλοκαίρι του 2017, την περίοδο που το ΔΝΤ άρχισε να απαιτεί 10 δισ. ευρώ ανακεφαλαιοποίηση για τις ελληνικές τράπεζες, συστήνοντας την ολοκλήρωση νέων ελέγχων ποιότητας στοιχείων ενεργητικού (Asset Quality Review ΑQR), ένα ζήτημα το οποίο προκάλεσε νέες ανησυχίες για τις τράπεζες οδηγώντας σε πτώση της τάξης του 30% στην κεφαλαιοποίησή τους μέσα σε δύο μήνες (τέλη Ιουλίου - Σεπτέμβριος 2017). Ακόμη και μετά τον «συμβιβασμό» του ΔΝΤ και την υποχώρηση από την απαίτησή του για AQR το φθινόπωρο, τα τρία βρετανικά funds συνέχισαν... απτόητα να «σορτάρουν» τις μετοχές των συστημικών τραπεζών ποντάροντας στην αβεβαιότητα που υπήρχε σχετικά με την έκβαση των stress tests (τα οποία θα ολοκληρώνονταν επτά μήνες μετά) καθώς και την εφαρμογή των νέων λογιστικών προτύπων IFRS 9, σε συνδυασμό με τη μη ξεκάθαρη εικόνα σχετικά με το καθεστώς της εξόδου της Ελλάδας από το τρίτο πρόγραμμα.
Οι θέσεις των τριών βρετανικών funds, οι οποίες διατηρoύνται και έχουν ενταθεί από το φετινό καλοκαίρι, «εξηγούν» σε σημαντικό βαθμό την πορεία των τραπεζικών μετοχών και τη συνεχή πίεση στην οποία βρίσκονται. Αν και η «Κ» απευθύνθηκε και στα τρία funds σχετικά με τους λόγους που τους κάνουν να διατηρούν αυτές τις θέσεις στις ελληνικές τράπεζες, οι εκπρόσωποί τους αρνήθηκαν να τους σχολιάσουν. Οι κλυδωνισμοί που «μετέφερε» η ιταλική κρίση από τον Μάιο, οι φιλόδοξοι στόχοι μείωσης των κόκκινων δανείων, η αδύναμη κερδοφορία τους, η αδυναμία πρόσβασης της Ελλάδας στις αγορές το τελευταίο πεντάμηνο που οδηγεί και σε αντίστοιχο «αποκλεισμό» για τις τράπεζες, αποτελούν ωστόσο, σύμφωνα με εγχώριους αναλυτές, λόγους για να επιμείνουν «επιθετικά». Το τραπεζικό κραχ της 3ης Οκτωβρίου, το οποίο οδήγησε την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς να ξεκινήσει έλεγχο προκειμένου να διαπιστώσει αν υπάρχουν ενδείξεις χειραγώγησης μετοχών μέσω κινήσεων short-selling κατά τη συγκεκριμένη συνεδρίαση, έχει προκαλέσει πολλά ερωτήματα, έστω και αν τα συγκεκριμένα funds ακολουθούν μια νόμιμη πρακτική και μάλιστα αναγγέλλουν τις θέσεις τους (μόνο τις σημαντικές short θέσεις άνω του 0,50%) στην ΕΚΤ.
To Lansdowne Partners από τον Αύγουστο αυξάνει συνεχώς (σχεδόν) τις short θέσεις του στην Eurobank, μία κίνηση που εντάθηκε από τις αρχές αυτού του μήνα και που συνεχίστηκε και μετά το μεγάλο τραπεζικό sell-off στο Χρηματιστήριο (τη Μαύρη Τετάρτη) με αποτέλεσμα σήμερα να φτάνουν το 1,28% επί των μετοχών της. Παράλληλα, άνοιξε short θέσεις στην Alpha Bank (0,51%) την Παρασκευή 5 Οκτωβρίου ενώ εμμένει από τον Σεπτέμβριο του 2017 στις short θέσεις του στην Πειραιώς (φτάνουν το 2,60% σήμερα). Το Oceanwood έχει προχωρήσει από τον Σεπτέμβριο σε αρκετές «ανακατατάξεις» της στρατηγικής του, πότε αυξάνοντας και πότε υποχωρώντας από τις θέσεις του σε Alpha Bank και Εθνική Τράπεζα. Οπως σημειώνει χαρακτηριστικά το Reuters, το Oceanwood έχει καταγράψει σημαντικά κέρδη από τη βουτιά των μετοχών των ελληνικών τραπεζών φέτος, και συγκεκριμένα κέρδισε 135 μονάδες βάσης από την πτώση της Alpha Bank και 160 μ.β. από την πτώση της Εθνικής. Το Marshall Wace δεν έχει μετακινηθεί καθόλου από τις θέσεις του στην Πειραιώς (0,90%) από τον Ιούλιο, τις οποίες συνεχώς αυξάνει από το φθινόπωρο του 2017.
Είναι χαρακτηριστικό πως τα συγκεκριμένα funds διατηρούν short θέσεις σε πολλές ιταλικές τράπεζες (Monte dei Pashi, Banco BPM, BPER Banca κ.ά.), σε πορτογαλικές (Banco Comercial Portugues) καθώς και ισπανικές (Bankia, Banco Sabadell, Bankinter κ.ά.).
kathimerini.gr
