Συντριπτικές οι αποεπενδύσεις και τα «παγωμένα» project έναντι των επενδύσεων

Του Δημήτρη Μαρκόπουλου

Το ότι η χώρα μας θεωρείται μία από τις πλέον αφιλόξενες στην πραγματοποίηση επενδύσεων το γνωρίζαμε. Στην πρόσφατη έκθεση «Doing Business 2018» η Ελλάδα υποχώρησε κατά έξι θέσεις σε σχέση με πέρυσι, πέφτοντας στην 67η από την 61η που κατείχε το 2017 και ακόμα χαμηλότερα από την 58η θέση στην οποία βρισκόταν το 2015.

Σε μια περίοδο όπου η κυβέρνηση επιχειρεί μια επενδυτική αντεπίθεση και ο πρωθυπουργός και οι αρμόδιοι υπουργοί του μιλούν για βελτίωση του κλίματος, η σύγκριση των άμεσων πολυεθνικών - διεθνών τοποθετημένων κεφαλαίων και αυτών που έφυγαν την τελευταία περίοδο (2016-2017) οδηγεί στο συμπέρασμα ότι δίκιο έχουν οι διεθνείς οργανισμοί που συχνά πυκνά εκφράζονται με ανησυχία για το μέλλον της χώρας ως προς την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων και όχι η κυβέρνηση, η οποία μάλλον μπλοκάρει παρά ξεμπλοκάρει τις επενδυτικές διεθνείς προσπάθειες.

Το «business stories» σύγκρινε τα μεγάλα λουκέτα και τις αποχωρήσεις ελληνικών και διεθνών ομίλων με τις σημαντικότερες τοποθετήσεις κεφαλαίων κατά την τελευταία χρονιά όπου η χώρα, υποτίθεται, έχει περάσει στην κανονικότητα. Παράλληλα μετρήσαμε τα λουκέτα ή τις αποχωρήσεις και τις αποεπενδύσεις που έγιναν το ίδιο διάστημα σε διεθνές πάντοτε επίπεδο. Η σύγκριση μάλλον δικαιώνει αυτούς που ανησυχούν παρά εκείνους που επιλέγουν να πανηγυρίζουν. Συγκεκριμένα, το 2016-2017 παρακολουθήσαμε επενδυτικές ανακοινώσεις εταιρειών όπως η Philip Morris Παπαστράτος, η Lidl, η Petrichor Capital Partners ή αυτών που τοποθετήθηκαν (αν και ακόμα δεν έγιναν) στο καθεστώς του fast track: η Μυκήναι Α.Ε. για την κατασκευή τουριστικής μονάδας στο νησί Σκορπιός και η Vodafone Ελλάδας για δίκτυα οπτικών ινών. Το σύνολο αυτών φτάνει τα 821 εκατ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή, όμως, η αργοπορία πώλησης του ΔΕΣΦΑ (όφειλε να έχει ήδη πουληθεί όμως πολιτικά καθυστερεί), η καθυστέρηση στο Ελληνικό, τα προβλήματα με την Eldorado στις Σκουριές, καθώς και τα λουκέτα της Πίτσος, της μονάδας Μαΐλλης στον Εβρο, της Franeri, θυγατρικής της Nestle, της εταιρείας ασφαλείας Πυρσός, της Softex και παλιότερα της ΦΑΓΕ μαζεύουν απώλειες επενδύσεων της τάξης των 2,156 δισ. ευρώ. Και τελικά, το ερώτημα είναι πώς γίνεται μια χώρα που διψά για επενδύσεις όχι μόνο να μη φέρνει καινούριες, αλλά να έχει και απώλειες των παλιότερων.

Ας δούμε, όμως, πώς έχουν τα πράγματα:

Εξαιρώντας τη Fraport, καθώς η υπογραφή της έγκρισης της επένδυσης υπήρξε ξεκάθαρα έργο της περασμένης κυβέρνησης, η έγκριση της υπαγωγής δύο επενδύσεων συνολικού προϋπολογισμού 181,4 εκατ. ευρώ στο καθεστώς ταχείας αδειοδότησης στην οποία πρόσφατα προχώρησε η Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων (ΔΕΣΕ), όσον αφορά την κατασκευή και λειτουργία πολυτελούς τουριστικής μονάδας στον Σκορπιό, προϋπολογισμού 120 εκατ. ευρώ, και την κατασκευή δικτύου οπτικών ινών νέας γενιάς σταθερής τηλεφωνίας (Next Generation Access - NGΑ) από τη Vodafone Ελλάδας, προϋπολογισμού 61,4 εκατ. ευρώ, ήταν θετικές ενέργειες. Ταυτόχρονα, με διεύρυνση του δικτύου των καταστημάτων της και μετεγκατάσταση των σημείων πώλησης στο κέντρο των μεγάλων πόλεων, τα οποία σήμερα βρίσκονται στα περίχωρα, μπαίνει η Lidl Hellas στο παιχνίδι του εντεινόμενου ανταγωνισμού στον κλάδο των σούπερ μάρκετ. Η εταιρεία το οικονομικό έτος 2018-2019 θα προβεί σε επενδύσεις ύψους 80-100 εκατ. ευρώ. Επίσης, η Petrichor Capital Partners προτίθεται να προχωρήσει στην Ελλάδα σε επενδύσεις ύψους 250 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη του δικτύου υδατοδρομίων και την αγορά στόλου αμφίβιων υδροπλάνων τα επόμενα δύο χρόνια. Αν και αυτή την επένδυση την τοποθετούμε «χαριστικά» σε αυτές που έρχονται, ήδη εκφράζονται αμφιβολίες για το κατά πόσο η κυβέρνηση και τα συναρμόδια υπουργεία θα παράσχουν βοήθεια για να προχωρήσει αυτή η προσπάθεια. Μια σημαντική επένδυση, πρωτοφανή για την τελευταία τριετία στην ελληνική οικονομία, ανακοίνωσε η Παπαστράτος, θυγατρική της Philip Morris International, η οποία προτίθεται να επενδύσει 300 εκατ. ευρώ για τη μετατροπή του εργοστασίου της στον Ασπρόπυργο σε μονάδα παραγωγής ράβδων καπνού για το IQOS, το καινοτόμο προϊόν της, δημιουργώντας έτσι 400 νέες θέσεις εργασίας.

Οι κακές ειδήσεις: χάνουμε κι αυτούς που έχουμε

Οι καλές ειδήσεις -δυστυχώς- δεν υπερισχύουν των επενδυτικά κακών. Η μονάδα της Πίτσος, που έδινε ανάσα σε 250 εργαζομένους και κοστολογείται ως συνολικό οικονομικό αποτύπωμα σε 200 εκατ. ευρώ, κλείνει λόγω της αδιαφορίας του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα να απαντήσει για ποιον λόγο δεν προχωρά τη συμφωνία Στουρνάρα για τις αποζημιώσεις της Siemens (είναι μέτοχος με 50% στο εν λόγω εργοστάσιο στην περιοχή του Ρέντη), ως απόρροια του γνωστού της σκανδάλου. Την ίδια ώρα όλοι γνωρίζουμε ότι σύννεφα πυκνώνουν στον ορίζοντα της Ελληνικός Χρυσός, μετά από πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες η μητρική καναδική εταιρεία Eldorado Gold προσανατολίζεται σε ριζική αλλαγή του επενδυτικού της πλάνου στην Ελλάδα. Να σημειωθεί ότι η Eldorado για το 2018 είχε προϋπολογίσει να δαπανήσει κεφάλαια άνω των 300 εκατ. δολαρίων, με στόχο την υλοποίηση του έργου στις Σκουριές, καθώς και άλλες δραστηριότητες.

Ωστόσο, όπως όλα δείχνουν, το ποσό αυτό θα περιοριστεί κατά πολύ. Ακόμη, οι υψηλές ζημίες και η πτώση της κατανάλωσης έθεσαν εκτός ανταγωνισμού το εργοστάσιο παγωτού στον Ταύρο, με την εταιρεία Froneri Hellas να γνωστοποιήσει την απόφασή της να προχωρήσει στη διακοπή λειτουργίας της μονάδας παραγωγής της. Η εταιρεία προχώρησε σε λουκέτο με απώλειες άνω των 100 εκατ. ευρώ για την αγορά.

Προ μηνών εξάλλου έκλεισε και το εργοστάσιο της Softex (Αθηναϊκή Χαρτοποιία) μετά την ανακοίνωση της πολυεθνικής εταιρείας Bolton Group με έδρα την Ιταλία (εκπροσωπείται στην Ελλάδα από την Bolton Hellas AEBE). Η Αθηναϊκή Χαρτοποιία αποτελούσε τη μεγαλύτερη ελληνική βιομηχανία χάρτου με 200 εργαζομένους και τζίρο 44,3 εκατ. ευρώ που πλέον χάνονται. Επίσης, η Μαΐλλης, που δραστηριοποιείται στον χώρο της κατασκευής ειδών βιομηχανικής συσκευασίας, είναι σχεδόν βέβαιο, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι θα σταματήσει τη λειτουργία της και περίπου 60 οικογένειες θα βρεθούν στην ανεργία. Οι λόγοι; Η υψηλή φορολογία και οι μεγάλες αποστάσεις από τα αστικά κέντρα καθιστούν ασύμφορη τη διατήρηση της επιχείρησης στον Εβρο. Κάπως έτσι η εταιρεία θα μεταφέρει τις δραστηριότητές της στην Πολωνία, με απώλειες 65 εκατ. ευρώ για την Ελλάδα. Τα δυσβάσταχτα χρέη της μεγαλύτερης εταιρείας χρηματαποστολών στην Ελλάδα, της Πυρσός Α.Ε., ήταν ο βασικός λόγος για τον οποίο έβαλε λουκέτο, με αποτέλεσμα να μείνουν χωρίς εργασία πάνω από 700-800 άτομα.

Η εταιρεία πραγματοποιούσε πωλήσεις κοντά στα 10 εκατ. ευρώ. Απώλειες 1 δισ. ευρώ φέρνει η αργοπορία της έναρξης των εργασιών στο Ελληνικό και τη μείζονα επένδυση εδώ και τρία πλέον χρόνια. Το Ελληνικό αποτελεί μεγάλο στοίχημα για τη χώρα, όμως η κυβέρνηση κάθε τρεις και λίγο προβάλλει προσκόμματα, με αποτέλεσμα την πρόσφατη παρέμβαση του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας Οδυσσέα Αθανασίου, ο οποίος μίλησε για κόστος το οποίο ήδη υπάρχει λόγω της αργοπορίας και για ζημιά που συντελείται. Επίσης, το λουκέτο της ΦΑΓΕ στη μονάδα της Φλώρινας προκάλεσε αποεπένδυση 37 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα, τη στιγμή που η άρνηση Σκουρλέτη να προχωρήσει την πώληση του ΔΕΣΦΑ πέρυσι δεν απέφερε στα δημόσια ταμεία τα 400 εκατ. ευρώ που προσέφεραν οι Αζέροι της Socar για την απόκτηση του 66% της εταιρείας. Η χώρα, λοιπόν, στερείται αυτούς τους πόρους τη στιγμή που μισθοί και συντάξεις κόβονται.

Τέλος, σαν να μην έφταναν τα παραπάνω, σκληρή επίθεση κατά της διοίκησης της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) εξαπέλυσε ο ΟΤΕ διά στόματος Μιχάλη Τσαμάζ. Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου έκανε λόγο για εμπόδια και συνεχή προσκόμματα σε μια σειρά ζητημάτων, σημειώνοντας ότι με αυτό τον τρόπο αποθαρρύνονται οι επενδυτές.



newmoney.gr



Εγγραφείτε στο newsletter για τα τελευταία επιχειρηματικά και επενδυτικά νέα