"Σωσίβιο" για την Oικονομία ο κλάδος των logistics

Του Δημήτρη Δελεβέγκου

Παρότι η Ελλάδα παραμένει αδύναμος κρίκος της εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics), η καλή τοποθεσία των αποθηκευτικών χώρων, η βελτιωμένη πρόσβαση στα λιμάνια και οι ανταγωνιστικές τιμές ενοικίων, δημιουργούν προοπτικές για την ενίσχυση του ρόλου της χώρας ως διεθνούς εμπορευματικού κέντρου. Σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας συμβουλευτικών υπηρεσιών EY, ο κλάδος μεταφορών και logistics είναι ένας από τους σημαντικότερους τομείς της ελληνικής οικονομίας, αντιπροσωπεύοντας το 10,85% του ΑΕΠ (19,8 δισ. ευρώ). 

Ρυθμό ανάπτυξης 4,5% εμφάνισε ο κλάδος της αποθήκευσης

Από το 2009- οπότε καταγράφηκε καμπή- και ύστερα ο κλάδος των logistics εμφανίζει, ετησίως, ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 4,5%. Όπως αναφέρει η έρευνα, η σημαντική μείωση της εγχώριας κατανάλωσης και της βιομηχανικής παραγωγής, σε συνάρτηση με τα αργά αναπτυξιακά πρότυπα στο διεθνές εμπόριο, έστρεψαν τους Έλληνες κατασκευαστές, παραγωγούς και εμπόρους στην ανάθεση των βασικών λειτουργιών logistics σε εξωτερικούς παρόχους (3PLPs), οδηγώντας στην ενίσχυση του μεριδίου αγοράς των συγκεκριμένων εταιρειών.

Το 2014, ο τζίρος των 163 μεγαλύτερων 3PL επιχειρήσεων στην Ελλάδα, άγγιζε τα 840 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας μια σημαντική αύξηση της τάξεως του 3,1%, συγκρινόμενη με τα αποτελέσματα του 2013, οπότε τα συνολικά έσοδα ανέρχονταν σε 814,63 εκατ. ευρώ.

Ο κλάδος της αποθήκευσης, όπως και άλλες μη μεταφορικές δραστηριότητες (συσκευασία, ετικετοκόλληση, τιμολόγηση, διαχείριση παραγγελιών), αποτέλεσαν "σωσίβιο" για την εθνική οικονομία, καταγράφοντας αύξηση 6% το διάστημα 2009-2014. Μεταξύ της περιόδου 2008-2015, ο τζίρος από τις υπηρεσίες μεταφορών μειώθηκε κατά 32%, ενώ οι υπηρεσίες αποθήκευσης, παρουσίασαν αύξηση κατά 8%.

Ο συγκεκριμένος κλάδος περιλαμβάνει ένα μεγάλο εύρος μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων, με τους μεγαλύτερους εθνικούς και πολυεθνικούς παρόχους υπηρεσιών logistics να είναι ανερχόμενοι. Βέβαια, η πλειοψηφία των εταιρειών μεταφοράς που πραγματοποιούν τη φυσική διανομή των αγαθών είναι μικρές επιχειρήσεις, μεγέθους 2-5 υπαλλήλων ή ιδιοκτητών–οδηγών με μέσο όρο ως προς το στόλο 1,5 βαρέα φορτηγά ανά εταιρεία.

Τα τρόφιμα και τα ποτά αντιπροσωπεύουν την μερίδα του λέοντος (42%) των προϊόντων που καλύπτει η αγορά των logistics και ακολουθούν τα ηλεκτρονικά συστήματα. 

Ανταγωνιστικά ενοίκια

Σύμφωνα με την έρευνα της EY, oι τιμές ενοικίων των αποθηκών στην Ελλάδα είναι από τις πιο ανταγωνιστικές στην περιοχή. Το μέσο κόστος ενοικίασης για τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης στο Θριάσιο Πεδίο στη Δυτική Αττική κυμαίνεται από 3-3,5 ευρώ ανά τ.μ., ανάλογα με τον τύπο και το μέγεθος της εγκατάστασης. 

Πριν εκδηλωθεί η κρίση, όπως αναφέρει η EY, τα ενοίκια αποθηκών στο Θριάσιο Πεδίο έφθασαν το 2008 τις μέγιστες αξίες τους, υπερβαίνοντας ακόμη και την τιμή των 5,5 ευρώ ανά τ.μ. Επίσης, σε ορισμένες περιπτώσεις αναφέρθηκαν μισθώματα άνω των 6 ευρώ.

Σε άλλες περιοχές, όπου η διαθεσιμότητα των οικοπέδων είναι μεγαλύτερη ή η απόσταση από την πόλη της Αθήνας ή/και το λιμάνι του Πειραιά είναι μεγαλύτερη, όπως για παράδειγμα, στην περιοχή της Βοιωτίας, τα μισθώματα είναι ακόμα πιο ανταγωνιστικά, αφού είναι κατά 40% χαμηλότερες από τις αντίστοιχες τιμές στο Θριάσιο Πεδίο.

Όσον αφορά στις τιμές ενοικίασης των εγκαταστάσεων logistics στη Θεσσαλονίκη, αυτή τη στιγμή κυμαίνονται από 3 ευρώ ανά τ.μ. στη Σίνδο και περίπου 2-2,5 ευρώ ανά τ.μ. στο Καλοχώρι. Η κατασκευή νέων εγκαταστάσεων αποθήκης, ειδικά στην περιοχή του Θριασίου Πεδίου, έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια, αφού η προσφορά αποθηκευτικού χώρου υπερβαίνει τη ζήτηση.

Εκτός από την περιοχή logistics στο Θριάσιο Πεδίο, ιδιαίτερης σημασίας εγκαταστάσεις υπάρχουν στη Βοιωτία, όπου υπάρχει τερματικός σιδηροδρομικός σταθμός.

Σύμφωνα με την έρευνα, ένα άλλο, πρόσφατα αναπτυγμένο κέντρο εγκαταστάσεων logistics στα προάστια της Αθήνας, εδραιώθηκε στην Ανατολική Αττική, δίπλα στον αυτοκινητόδρομο της Αττικής Οδού, στην Παιανία, το Κορωπί και το Μαρκόπουλο.

Στη Βόρεια Ελλάδα, λειτουργούν εγκαταστάσεις αποθήκης σε δύο κύριες περιοχές στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης, δηλαδή στη Σίνδο και στο Καλοχώρι. Επίσης, η ΓΑΙΑΟΣΕ σχεδιάζει την υλοποίηση εμπορευματικού κέντρου σε έκταση 67 στρεμμάτων στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου, που βρίσκεται κοντά στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.

Τα ελληνικά και ναυτικά logistics

Σημαντικό πυλώνα για την εδραίση της Ελλάδας ως διεθνούς εμπορευματικού κέντρου, αποτελούν τα ελληνικά και ναυτικά logistics, με τον ελληνικό εμπορικό στόλο να είναι ο μεγαλύτερος στον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 16% της παγκόσμιας συνολικής χωρητικότητας.

Η ιδιωτικοποίηση του λιμανιού Πειραιά, το κλείσιμο της αποκρατικοποίησης του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης, η πώληση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στην ιταλική Ferrovie dello Stato και το νέο εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο Πεδίο αναμένεται ότι θα ενισχύσουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες διεθνών σιδηροδρομικών logistics στην Ελλάδα.

Κατά την έρευνα, οι ελληνικοί λιμένες αποτελούν τους κύριους πυλώνες για την ανάπτυξη της ελληνικής και ευρωπαϊκής οικονομίας, με την Ελλάδα να αποτελεί τη φυσική θαλάσσια διασύνδεση της Ευρώπης με την Άπω Ανατολή, μέσω της Διώρυγας του Σουέζ, διαθέτοντας την μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ευρώπη (13.676 χλμ.).

Η δραστηριότητα των λιμένων αυξήθηκε κατά 34% μεταξύ 2009 και 2015, κυρίως λόγω της εξαιρετικής αύξησης της μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, η οποία αυξήθηκε πάνω από 4,5 φορές σε σχέση με το σύνολο των τόνων των εμπορευμάτων που διακινούνται.

Οι οδικές εμπορευματικές μεταφορές...

Την ίδια στιγμή, οι μειωμένοι όγκοι των εμπορευμάτων που μεταφέρονται στην Ελλάδα ασκούν πίεση στις οδικές εμπορευματικές μεταφορές. Κατά την περίοδο 2009-2015, ο κλάδος των οδικών εμπορευματικών μεταφορών σημείωσε απότομη πτώση και στους δύο μεταφερόμενους τόνους (-35% με CAGR -6,89%) και στα τονοχιλιόμετρα (-31% με CAGR -5,97%). Όπως σημειώνει η έρευνα, μετά την ολοκλήρωση των σύγχρονων οδικών αξόνων, η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα πλέον αναπτυγμένα οδικά δίκτυα στην περιοχή της.

Το βασικό ελληνικό δίκτυο αποτελείται από περισσότερα από 1.700 χλμ. αυτοκινητοδρόμων, τα περισσότερα από τα οποία πρόσφατα επεκτάθηκαν ή αναβαθμίστηκαν, κατασκευάζονται ακόμα 370 χλμ., ενώ περίπου 100 χλμ. της υπάρχουσας οδικής υποδομής αναβαθμίζονται.

...και τα αεροδρόμια

Η έρευνα αναφέρει ότι η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει κέντρο logistics στη Νοτιοανατολική Ευρώπη για αεροπορικές μεταφορές εμπορευμάτων, κλάδος που θεωρείται εξαιρετικά ανταγωνιστικός για τη μεταφορά σχετικά ελαφρών αγαθών για μεγάλες αποστάσεις. Όπως και για τη μεταφορά πολύτιμων αγαθών ή για την άμεση και γρήγορη μεταφορά ευαίσθητων / εύθραυστων εμπορευμάτων. Οι αεροπορικές εμπορευματικές μεταφορές στην Ελλάδα έχουν μερίδιο περίπου 35% του διεθνούς εμπορίου ως προς την αξία, αλλά μόνο το 1% σε βάρος.

Ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών είναι ο μεγαλύτερος κόμβος εμπορευματικών μεταφορών μεταξύ όλων των ελληνικών αεροδρομίων, καθώς βρίσκεται στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων στη νοτιοανατολική είσοδο στην Ευρώπη.

Από το 47% μόνο το 2008, το μερίδιο των εναέριων εμπορευματικών μεταφορών που αναχωρούν από τα ελληνικά αεροδρόμια − σε διεθνείς ή εθνικές πτήσεις − έφθασε το 55% το 2015, σημειώνοντας σημαντική αύξηση 21%.

capital.gr

Εγγραφείτε στο newsletter για τα τελευταία επιχειρηματικά και επενδυτικά νέα

Εισάγετε το email σας